Đạo Tự Nhiên, Đại Đạo, con đường của sức mạnh, đức hạnh hay Đạo Đức Kinh của Lão Tử phần II chương 62 đến 81

 

Về Đạo Tự Nhiên hay Đạo Đức Kinh: Te Tao Ching

Đạo Tự Nhiên hay đại Đạo được viết vào khoảng 2500 năm trước, cùng khoảng thời gian khi Phật giảng Đạo Phật ở Ấn Độ và Pytago dạy ở Hy Lạp. Đạo Tự Nhiên có thể được ví như một tác phẩm tiếng Trung ảnh hưởng nhất một thời đại.  81 chương của tác phẩm đã được dịch sang tiếng Anh nhiều hơn bất cứ tài liệu tiếng Trung nào khác.

Đạo Tự Nhiên cung cấp nguyên lý cơ bản cho trường phái triết học Lão Tử, là một trụ cột quan trọng của tư tưởng Trung Quốc. Đạo dạy rằng không có sự chia tách sự thật trong cội nguồn của mọi thứ. Nghĩa đen:

Tao =  the way – con đường.

Te = Strength/virtue : sức mạnh/ đức hạnh.

Ching = scripture: đoạn văn, bài thơ, ca

Vần thơ của Te Tao Ching viết theo ngôn ngữ Trung Quốc cổ. Chữ trừu tượng, Trung Quốc cổ không có mang một nghĩa đơn cụ thể nào, nhưng nó gợi ra các nghĩa khác nhau. Một số từ Trung Quốc có thể được dùng như danh từ, động từu và tính từ cùng một thời điểm. Do đó những câu của các từ gợi lên loạt nghĩa, gợi lên cảm xúc, ý tưởng và các hình ảnh.

Nó khó để có thể đưa ra văn bản cổ tiếng trung sang nghĩa tương ứng tiếng Anh và tiếng Việt mà không mất đi ý nghĩa phần nào. Các phần dịch khác nhau của Te Tao Ching có thể xuất hiện ở các văn bản dịch nghĩa hoàn toàn khác nhau. Để hiểu văn bản gốc toàn bộ, chúng ta cần độc các bản dịch khác nhau giúp bổ sung nghĩa cho nhau. Văn bản dịch sang tiếng Việt dùng bản dịch của Gia Fu Feng và Jane English.

Về Lão Tử.

Không có hiểu biết rõ ràng về Lão Tử, ít nhất là không có gì rõ ràng. Một số còn nghi ngờ liệu Lão Tử có phải là tác giả của Te Tao Ching không. Tuy nhiên, tên của ngài trở thành huyền thoại đi kèm bản viết này, đây cũng là tác phẩm duy nhất của ông.

Lão Tử (tên khác là Lý Dĩ) được cho là sinh ngày 24 tháng 3 năm 604 trước công nguyên.

Lão Tử khi già, cưỡi một con trâu khi về nghỉ an lão ở một tỉnh vùng núi phía tây biên giới. Có một vị tướng biên ải tiếp cận, vị tướng cầu xin ngài hãy để lại lời dạy hậu thế trước khi người đi qua. Lão Tử sau đó về ở ẩn trong một đèo tĩnh mịch, ở đó ngài viết Te Tao Ching, sau đó ngài đi về hướng tây và không bao giờ được thấy lại.

Âm và Dương: Yin and Yang

Trong triết học Trung Hoa, nhịp của sự sống, sự dao động trong vũ trụ, là sự vận động theo nguyên tắc tương trợ lẫn nhau của Âm và Dương,

Yin – Âm: là sự tĩnh lặng, nữ, trức giác, nhận lực thường chỉ trái đất. Trái đất là nguồn của sự sống; trái đất cung cấp cho chúng ta thứ chúng ta cần để tồn tại. Yang, dương là mạnh mẽ, nam, sáng tạo, phát lực thường liên tưởng đến trời. Trời trên chúng ta và luôn ở trạng thái động và mang lại sự thay đổi.

Khi âm đạt đến cực đỉnh, nó giảm xuống cho dương tăng trưởng, sau đó khi dương đạt cục đỉnh, nó giảm cho dương phát triển. Đây là thành tố cơ bản cho vòng tuần hoàn vĩnh cửu. Chấm trong nửa vòng trắng và nửa vòng đen chỉ ra rằng bên trong thứ này có hạt giống của thứ kia. Âm không thể tồn tại nếu không có dương và ngược lại.

Trạng thái lú tưởng của mọi vật trong vũ trụ hữu hình, và thế giới loài người, là một trạng thái hài hòa biểu lộ bằng sự cân bằng của âm và dương trong cơ thể và trong tâm trí.

Âm	Dương	Âm	Dương
Đêm, tối	Ngày, ánh sáng	Thung lũng	Núi
Mưa, nước, lạnh	Lửa, nhiệt	Sông	Sa mạc
Mùa đông, mùa thu	Mùa hè, mùa xuân	Cong	Đường thẳng
Số lẻ	Số chẵn	Mềm	Cứng
Mặt trăng	Mặt trời	Sự đồng nhất	Hòa tan
Phía bắc và phía Tây	Phía nam và phía đông	Tâm lý	Vật lý
Bên phải, đi xuống	Bên trái, đi lên	Thế giới trừu tượng	Thế giới hữu hình
Trực giác	Thông minh	Con hổ	Con rồng
Bị động, tĩnh	Chủ động, năng động	Thận, tim	Bàng quang
Co lại	Giãn nở	Gan, phổi	Ruột, da
Giảm	Tăng trưởng
Bảo thủ	Cải tiến
Truyền thống	Cải cách

Đạo Tự Nhiên, Đại Đạo, đấng sáng tạo, đức hạnh hay Đạo Đức Kinh của Lão Tử phần I chương 1 đến 61 

6 2 Đạo là gốc của vạn vật Nó là báu vật của người tốt và là nơi nương tựa cho người xấu. Lời nói ngọt ngào có thể mua được danh dự Hành động tốt có thể thu được sự nể trọng. Nếu một người là người xấu, đừng ruồng bỏ anh ta. Do đó vào ngày vị vua đăng quang, Hay khi ba bị quan lớn được bổ nhiệm, Đừng gửi quà ngọc bích hay đội những xe ngựa kéo, Mà hãy tĩnh lặng và đề cử đại Đạo. Tại sao hầu hết mọi người rất thích lần đầu tiên thấy? Chẳng phải là do bạn tìm thấy thứ bạn đang tìm kiếm và được tha thứ khi bạn phạm tội? Do đó đây là báu vật quý giá nhất của vũ trụ. 63 Thực hành không hành động Hoàn thành công việc mà không làm Nếm thứ vô vị. Làm tốt hết tâm với việc nhỏ, tăng dần thứ yếu. Tưởng thưởng đau khổ với sự để tâm, ân cần Thấy điều đơn giản trong thứ phức tạp. Đạt được thành tự lớn lao trong những việc nhỏ (hoàn thành tốt cả những việc nhỏ nhặt). Trong vũ trụ, thứ khó khăn sẽ được hoàn thành nếu làm khi chúng còn nhỏ, dễ. Trong vũ trụ, hành động lớn lao là tích gộp của nhiều hành động nhỏ bé. Nhà hiền triết không nỗ lực quá mức với bất cứ thứ rất lớn lao/khó nào, Do đó họ lại đạt được thành tựu lớn lao. Dễ dàng hứa sẽ đem lại ít sự tin tưởng. Làm việc hời hợt sẽ tạo ra sự khó khăn vô cùng sau này. Bởi vì nhà hiền triết luôn xử lý trước khi thứ khó khăn hiện ra. Nên họ hiếm khi phải trải nghiệm khó nhọc đó. 64 Hòa bình thì dễ duy trì; Các vấn đề phức dễ dàng được vượt qua trước khi chúng manh nha. Cứng quá thì dễ gãy Thứ nhỏ thì dễ dàng phân nhỏ. Đối phó với vấn đề trước khi nó xảy ra. Đặt mọi thứ theo trật trước khi nó trở lên vô trật tự. Một cây lớn bằng vòng tay người ôm Nảy nở từ một hạt mầm nhỏ bé; Tòa thành cao chín tầng bắt đầu với từng viên đất một; Hành trình vạn dặm bắt đầu từ một bước chân. Người mà hành động sẽ bị thất bại bởi chính mục đích của anh ta; Người mà cố nắm giữ sẽ mất. Nhà hiền triết không hành động, do đó ông ta không bị đánh bại. Ông ta không cố nắm giữ do đó ông ta không bị mất. Mọi người thường thất bại khi họ ở bờ vực của thành công. Do đó cần để tâm nhiều khi kết thúc như là để tâm khi bắt đầu; Do đó sẽ không có thất bại. Do đó nhà hiền triết tìm kiếm sự tự do khỏi các ham muốn, mong cầu. Ông ta không tích lũy thứ quý giá. Ông ta học cách không giữ các ý tưởng (xả ly quan điểm). Ông ta làm cho mọi người trở lại với thứ họ đã mất. Ông giúp vạn vật tìm thấy bản chất thật của chúng. Nhưng ông tự kìm chế mình để không hành động. 65 Ở giai đoạn đầu, những người biết Đạo không cố gắng khai sáng người khác, Mà giữ nó bí mật. Tại sao nó quá khó để cai trị? Bởi vì con người quá khôn khéo. Người cai trị mà sử dụng sự khôn khéo Sẽ lừa gạt cả quốc gia. Những người cai trị mà không  cần sự khôn khéo Là lời chúc phúc cho vùng đất đó. Đây là hai thứ luân phiên. Hiểu những điều này là hiểu đức hạnh căn bản. Đức hạnh căn bản thì sâu sắc và khó nắm bắt. Nó dẫn mọi vật trở lại Về nhất thể. 66 Tại sao biển lại là vua của trăm sông? Bởi vì biển nằm ở vị trí thấp hơn trăm sông. Do đó nó là vua của trăm sông. Nếu nhà hiền triết muốn dẫn dắt mọi người, ông ta cần phục vụ với sự khiêm nhường. Nếu ông ta muốn dẫn dắt họ, ông ta phải theo từ phía sau. Theo cách này khi nhà hiền triết cai trị, mọi người không thấy sự đè nén, ép buộc; Khi ông đứng trước họ, họ sẽ không bị tổn hại. Toàn thể sẽ hỗ trợ ông ta và sẽ không chán ông ta. Bởi vì ông không đua tranh, Nên ông không gặp các cuộc ganh đua, đối đầu. 67 Mọi người dưới bầu trời này xem Đạo là vĩ đại và không gì có thể so sánh được. Bởi vì Đạo vĩ đại, nó có vẻ khác biệt. Nếu nó không khác biệt, có lẽ nó đã biến mất lâu rồi. Tôi có ba báu vật thứ mà tôi luôn hiểu và giữ. Thứ nhất là lòng từ bi, khoan dung; Thứ hai là kiệm, khiêm nhường; Thứ ba  là không dám đứng phía trước người khác. Từ lòng thương sinh ra can đảm; từ kiệm sinh ra khoan dung, rộng lượng; từ khiêm tốn, sinh ra tinh thần lãnh đạo. Ngày nay con người xa lánh từ bi, trắc ẩn nhưng lại cố tỏ vẻ can đảm; Họ từ bỏ khiêm nhường nhưng có tỏ ra rộng rãi; Họ không tin vào sự khiêm tốn, nhưng luôn cố dẫn đầu. Đây chắc chắc dẫn đến cái diệt vong. Lòng thương đem lại chiến thắng trong chiến trận và sức mạnh khi phòng thủ. Nó là phương tiện mà nhờ nó được trời đất bảo vệ và che chở. 68 Người lính giỏi không cần bạo lực. Người chiến đấu giỏi không cáu giận. Người chiến thắng thật thì không nghĩ đến báo thù, để bụng. Ông chủ tốt thì khiêm tốn. Đây được biết là đức hạnh của không tranh đấu. Đây được xem là khả năng trong đối xử với người khác. Từ thời cổ đại, thứ này được xem là thứ cơ bản hợp nhất với trời. 69 Có câu nói truyền trong quân đội: Tôi thà đáp lại tham gia như một vị khách hơn là người khởi binh trước; Tôi thà lùi mười bước hơn là tiến lên một bước. Cái này gọi là động binh mà không có vẻ động, Vén áo mà không lộ tay, Bắt kẻ thù mà không cần tấn công, Được vũ trang mà không cần vũ khí. Không có thảm họa nào lớn hơn thảm họa đánh giá thấp kẻ thù. Khi đánh giá thấp kẻ thù, tôi gần như làm mất thứ tôi trân trọng. Do đó khi trận chiến đấu diễn ra, Người đáng thua lại thắng. 70 Những lời của tôi thì dễ hiểu và dễ thực hành, Nhưng không ai dưới bầu trời này hiểu hết và thực hành chúng. Lời dạy của tôi có khởi nguồn cổ xưa. Hành động thì có kỷ luật. Bởi vì con người không hiểu, họ không có hiểu biết nào về tôi. Người mà biết tôi rất ít; Người mà tận dụng tôi thì rất đáng tôn vinh. Do đó nhà hiền triết mặc quần ao thô, và nắm giữ vật quý trong trái tim. 71 Biết được sự ngu dốt sẽ là sức mạnh. Phớt lờ kiến thức là bệnh hoạn. Nếu một người phát chán với bệnh tật, thì anh ta sẽ không bệnh. Nhà hiền triết không bệnh bởi vì anh ta phát ngấy với ốm đau. Do đó ông ta không ốm. 72 Khi mọi người mất khả năng phán đoán sự kinh sợ, có thể sẽ có thảm họa. Đừng vào bừa nhà họ. Đừng gây phiền công việc họ. Nếu bạn không làm phiền, họ sẽ phát ngấy với bạn. Do đó nhà hiền triết biết chính mình nhưng không biểu lộ, khoe khoang, Có sự tự trọng nhưng không hống hách. Ông ta bỏ sự hống hách và chọn lòng tự trọng. 73 Một người dũng cảm và say đắm, quá đam mê sẽ giết chóc hay bị giết. Một người dũng cảm và tĩnh lặng sẽ luôn giữ gìn sự sống. Trong hai người trên, ai tốt, ai có hại vậy? Một số không được trời phù hộ. Ai mà biết được tại sao? Thậm chí nhà hiền triết cũng không biết rõ vì sao thế. Đạo của trời là không cố nỗ lữ quá, do đó nó chiến thắng mọi thứ. Nó không nói ra, nhưng nó đã được trả lời. Nó không đòi hỏi, nhưng được cung  cấp với mọi thứ nó cần. Nó có vẻ không mục đích, nhưng những mục đích của nó đã hoàn thành. Lưới trời lồng lộng, tỏa rộng khắp. Mạng lưới tuy thưa, nhưng không thứ gì lọt qua. 74 Nếu con người không sợ chết, Sẽ vô dụng nếu đem cái chết ra đe dọa họ. Nếu một người sống ở trạng thái luôn sợ chết, Nếu phạm luật nghĩa là anh ta sẽ bị tử hình, Thì sẽ còn có ai dám phạm luật? Luôn có một người phán xử chính thức. Nếu bạn cố thay vị trí của anh ta, Sẽ giống như là bạn cố trở thành một người thợ mộc chính Và cắt tỉa gọt gỗ. Nếu bạn cố cắt gỗ như một người thợ cả, bạn sẽ chỉ làm đau tay bạn mà thôi. 75 Tại sao người dân chết đói vậy? Bởi vì qua thuế, người cai trị đã ăn hết tiền của. Do đó người dân đang chết đói. Tại sao người dân nổi loạn? Bởi vì nhà cai trị can thiệp quá nhiều. Do đó họ nổi loạn. Tại sao người dân nghĩ quá ít về cái chết? Bởi vì nhà cai trị đòi hỏi sự sống quá nhiều. Do đó người dân coi cái chết nhẹ tự lông hồng. Có ít đủ duy trì sống, người ta sẽ biết nên trân quý cuộc sống nhiều hơn. 76 Một người khi sinh ra thì mềm và yếu. Nhưng khi chết thì cứng và rắn. Cây xanh non thì mềm và căng đầy nhựa sống. Khi chết chúng héo kiệt và khô. Do đó cứng rắn, cứng nhắc và bất khuất là môn đệ của cái chết. Mềm mỏng, dịu dàng, linh hoạt là môn đệ của sự sống. Do đó một đạo quân mà không linh hoạt sẽ không bao giờ thắng trận. Một cái cây mà không cong được thì rất dễ gãy. Cứng và mạnh sẽ thua Mềm và yếu sẽ thắng. 77 Đạo về trời giống như chỗ cong của 1 chiếc bát. Bên cao thì thấp dần, mà bên thấp thì cao dần lên. Nếu một sợi dây quá dài, nó sẽ bị cắt ngắn; Nếu nó quá ngắn, nó sẽ được làm dài ra. Đạo của trời thì lấy từ nơi dư thừa đưa sang nơi thiếu. Cách của con người thì lại khác. Con người lấy từ người thiếu đưa sang người đã thừa (lấy của người nghèo đưa sang người giàu). Loại người nào mà dư của cải, và đem cho thế giới? Chỉ là người của Đạo. Do đó thánh nhân làm mà không cần sự ghi nhận. Ông ta đạt được những thứ phải hoàn thành mà không cần nhấn thân quá sâu vào nó. Ông ta không cố thể hiện sự thông minh của mình. 78 Dưới bầu trời, không gì mềm dẻo, đàn hồi và yếu hơn nước. Nhưng để khuất phục thứ cứng, rắn, không gì tốt hơn nước. Nó không có đối thủ. Thứ yếu mềm có thể thắng thứ cứng rắn (nhu thắng cương) Thứ linh hoạt có thể thắng thứ cứng nhắc. Trong xã hội, nhiều người biết điều này,  Nhưng không ai đem ra thực hành. Do đó nhà hiền triết nói rằng: Ai mà học được đức khiêm nhường của người dân thì phù hợp để cai trị họ. Người mà tự đảm đương những thiên tai, thảm họa của quốc gia thì xứng đáng trở thành vị vua cai trị. Sự thật thường có vẻ nghịch lý, người đời. 79 Sau vụ cãi cọ căng thẳng, một số vẫn duy trì phẫn uất, bực bội. Ta có thể làm gì với nó? Do đó nhà hiền triết giữ một nửa phần của mình Nhưng không đòi hỏi phần của mình. Người đức hạnh hoàn thành công việc mình Nhưng người không có đức hạnh thì yêu cầu người khác hoàn thành các nghĩa vụ của họ. Đạo của trời thì không thiên vị. Nó luôn ở lại với người tốt. 80 Một đất nước nhỏ với số lượng người nhỏ hơn. Có những cỗ máy có thể làm việc nhanh hơn cả vạn người, nên họ không được cần đến. Người dân coi trọng cái chết nên không đi lại quá xa. Cho dù họ có thuyền và xe, không ai cần đến chúng. Cho dù họ có vũ khí, đạn được, không ai mang chúng ra phô diễn. Con người quay trở lại giải quyết các nút thắt trong các tác phẩm văn thơ. Thức ăn của họ thì tốt và bình thường, quần áo của họ  đẹp nhưng đơn giản giúp cho nhà họ an toàn. Họ hạnh phúc theo cách của riêng họ. Họ sống trong vòng bao bọc của hàng xóm Nghe thấy rõ tiếng gà gáy và tiếng cho sủa, Họ để cho những người khác sống trong thanh bình Khi họ trở lên già và chết. 81. Lời thật thì không hay Lời đẹp thì không thật. Người tốt không tranh luận. Những người hay tranh cãi là người không tốt. Người biết thì không học. Người học thì không biết. Nhà hiền triết không bao giờ cố gắng tích trữ nhiều của cải. Càng làm cho người khác nhiều, họ càng có (càng nghĩ cho người càng có). Càng đem cho người khác nhiều, sự giàu có của họ lại càng lớn lao hơn. Đạo của trời thì sắc nhọn nhưng không gâu sát thương. Đạo của thánh nhân là đạo của hoàn thành mà không cần cố gắng.

Chúc năm mới bình an, hạnh phúc Chúc vui xuân 2021 Có cô bạn bảo: tu là sửa. Sửa là tu. Rồi có thầy dạy: tâm bình cảnh cũng bình. Hay người buồn cảnh có vui đâu bao giờ. Ngoại suy có lẽ cũng đúng với vui, giận, sợ, lo, bất an, hạnh phúc, bình an. "Happiness is the inside job, not outside, you must be happy before want to make other happy" - tổng hợp các nguồn của John Maxwell. Hạnh phúc là công việc của bản thân mình, chứ không phải mong cầu bên ngoài, bạn phải vui vẻ hạnh phúc trước khi mong muốn đem lại hạnh phúc cho ai đó. Tu hay sửa? Càng lớn, càng già, càng trưởng thành, trong lịch sử những người giỏi chuyển từ thứ lớn lao sang thứ nhỏ bé: từ thay đổi thế giới, sang nhỏ lại là thay đổi quốc gia, rồi thu nhỏ hơn là thay đổi cộng đồng, rồi thay đổi gia đình, đối tác.... mệt hoài, chạ muốn gì to tát, họ chỉ muốn và chú tâm thay đổi bản thân - òa, có lẽ sự tỉnh ngộ tỉnh, tỉnh thức hay thực tu bắt đầu. Góc tổng kết sự thay đổi khi mấy ace hay dùng trà cafe. Có mục tiêu lớn. Chia thành nó nhỏ lại Chia cái nhỏ đó thành cây vấn đề cần giải quyết Động não liệt kê ra các giải pháp: 10, 20 giải pháp càng tốt, liệt kê mà không đánh giá. Đừng sợ ngớ ngẩn, trên thế giới có những đứa hoàn thiện thứ ngớ ngẩn  thành ý tưởng kinh doanh, đem lại doanh số hay lợi ích lớn rồi. Động não nhiều, não sẽ tự động, rồi tự giải phóng, tư duy tự đạt đích. Chọn 2, 3 ý tưởng theo ý hay, tính hiệu hiệu quả cao, nhàn hay khả năng khả thi cao, chi phí ít. LÀM LUÔN LÀM LUÔN Hoàn thiện dần, chú tâm hay hết tâm mà dần theo thời gian đạt không mong cầu khi làm là đúng hướng - theo lời dạy Lão Tử. CUỐI ngày, tuần, tháng, năm, Jim Rohn khuyên hãy dành ít thời gian cho tư duy, tĩnh lặng, quán thứ có, thấy, trải qua, làm đó và chỉnh. Theo kiểu dễ hiểu PDCA: lên kế hoạch, thực hiện, kiểm tra, và chỉnh sửa cho ngày mới, tuần mới, tháng mới, năm mới, đời mới^^... Tác phẩm được dịch nhanh nhân thời gian rảnh 3 ngày tết âm lịch 2021 nên sẽ còn nhiều thiếu sót sẽ được chỉnh sửa khi rảnh. Mong nhận được sự góp ý. Hanoi cn,14/2/2021 Best regard, Van Dao Đọc thêm Hỗ trợ tự chữa khỏi bệnh mãn tính, nan y: tim mạch, tiểu đường, mỡ máu, suy tạng, gout, lupus, xơ cứng bì, rối loạn chuyển hóa, bệnh tự miễn - tự chữa bệnh không dùng thuốc Tác hại của stress, tâm lý, cảm xúc lên học tập và mối liên hệ với vấn đề sức khỏe mãn tính, nan y Bàn về độ lớn của cái rốn vũ trụ - Độ lớn của bản ngã

Đạo Tự Nhiên, Đại Đạo, đấng sáng tạo, đức hạnh hay Đạo Đức Kinh của Lão Tử phần I chương 1 đến 61

Về Đạo Tự Nhiên hay Đạo Đức Kinh: Te Tao Ching

Đạo Tự Nhiên hay đại Đạo được viết vào khoảng 2500 năm trước, cùng khoảng thời gian khi Phật giảng Đạo Phật ở Ấn Độ và Pytago dạy ở Hy Lạp. Đạo Tự Nhiên có thể được ví như một tác phẩm tiếng Trung ảnh hưởng nhất một thời đại.  81 chương của tác phẩm đã được dịch sang tiếng Anh nhiều hơn bất cứ tài liệu tiếng Trung nào khác.

Đạo Tự Nhiên cung cấp nguyên lý cơ bản cho trường phái triết học Lão Tử, là một trụ cột quan trọng của tư tưởng Trung Quốc. Đạo dạy rằng không có sự chia tách sự thật trong cội nguồn của mọi thứ. Nghĩa đen:

Tao =  the way – con đường.

Te = Strength/virtue : sức mạnh/ đức hạnh.

Ching = scripture: đoạn văn, bài thơ, ca

Vần thơ của Te Tao Ching viết theo ngôn ngữ Trung Quốc cổ. Chữ trừu tượng, Trung Quốc cổ không có mang một nghĩa đơn cụ thể nào, nhưng nó gợi ra các nghĩa khác nhau. Một số từ Trung Quốc có thể được dùng như danh từ, động từu và tính từ cùng một thời điểm. Do đó những câu của các từ gợi lên loạt nghĩa, gợi lên cảm xúc, ý tưởng và các hình ảnh.

Nó khó để có thể đưa ra văn bản cổ tiếng trung sang nghĩa tương ứng tiếng Anh và tiếng Việt mà không mất đi ý nghĩa phần nào. Các phần dịch khác nhau của Te Tao Ching có thể xuất hiện ở các văn bản dịch nghĩa hoàn toàn khác nhau. Để hiểu văn bản gốc toàn bộ, chúng ta cần độc các bản dịch khác nhau giúp bổ sung nghĩa cho nhau. Văn bản dịch sang tiếng Việt dùng bản dịch của Gia Fu Feng và Jane English.

Về Lão Tử.

Không có hiểu biết rõ ràng về Lão Tử, ít nhất là không có gì rõ ràng. Một số còn nghi ngờ liệu Lão Tử có phải là tác giả của Te Tao Ching không. Tuy nhiên, tên của ngài trở thành huyền thoại đi kèm bản viết này, đây cũng là tác phẩm duy nhất của ông.

Lão Tử (tên khác là Lý Dĩ) được cho là sinh ngày 24 tháng 3 năm 604 trước công nguyên.

Lão Tử khi già, cưỡi một con trâu khi về nghỉ an lão ở một tỉnh vùng núi phía tây biên giới. Có một vị tướng biên ải tiếp cận, vị tướng cầu xin ngài hãy để lại lời dạy hậu thế trước khi người đi qua. Lão Tử sau đó về ở ẩn trong một đèo tĩnh mịch, ở đó ngài viết Te Tao Ching, sau đó ngài đi về hướng tây và không bao giờ được thấy lại.

 

Âm và Dương: Yin and Yang

Trong triết học Trung Hoa, nhịp của sự sống, sự dao động trong vũ trụ, là sự vận động theo nguyên tắc tương trợ lẫn nhau của Âm và Dương,

Yin – Âm: là sự tĩnh lặng, nữ, trức giác, nhận lực thường chỉ trái đất. Trái đất là nguồn của sự sống; trái đất cung cấp cho chúng ta thứ chúng ta cần để tồn tại. Yang, dương là mạnh mẽ, nam, sáng tạo, phát lực thường liên tưởng đến trời. Trời trên chúng ta và luôn ở trạng thái động và mang lại sự thay đổi.

Khi âm đạt đến cực đỉnh, nó giảm xuống cho dương tăng trưởng, sau đó khi dương đạt cục đỉnh, nó giảm cho dương phát triển. Đây là thành tố cơ bản cho vòng tuần hoàn vĩnh cửu. Chấm trong nửa vòng trắng và nửa vòng đen chỉ ra rằng bên trong thứ này có hạt giống của thứ kia. Âm không thể tồn tại nếu không có dương và ngược lại.

Trạng thái lú tưởng của mọi vật trong vũ trụ hữu hình, và thế giới loài người, là một trạng thái hài hòa biểu lộ bằng sự cân bằng của âm và dương trong cơ thể và trong tâm trí.

 Đạo Tự Nhiên, Đại Đạo, con đường của sức mạnh, đức hạnh hay Đạo Đức Kinh của Lão Tử phần II chương 62 đến 81 

Âm	Dương	Âm	Dương
Đêm, tối	Ngày, ánh sáng	Thung lũng	Núi
Mưa, nước, lạnh	Lửa, nhiệt	Sông	Sa mạc
Mùa đông, mùa thu	Mùa hè, mùa xuân	Cong	Đường thẳng
Số lẻ	Số chẵn	Mềm	Cứng
Mặt trăng	Mặt trời	Sự đồng nhất	Hòa tan
Phía bắc và phía Tây	Phía nam và phía đông	Tâm lý	Vật lý
Bên phải, đi xuống	Bên trái, đi lên	Thế giới trừu tượng	Thế giới hữu hình
Trực giác	Thông minh	Con hổ	Con rồng
Bị động, tĩnh	Chủ động, năng động	Thận, tim	Bàng quang
Co lại	Giãn nở	Gan, phổi	Ruột, da
Giảm	Tăng trưởng
Bảo thủ	Cải tiến
Truyền thống	Cải cách

1 Đạo mà có thể được kể tên không phải là đạo vĩnh cửu Tên mà có thể được đặt tên thì không phải là tên vĩnh cửu Vô danh là sự khởi đầu của trời và đất Hữu danh là ngọn nguồn sinh ra vạn thứ Khi không còn ham muốn, ta có thể nhìn thấy sự kỳ diệu Còn khát khao, ta chỉ có thể nhìn thấy sự biểu lộ   Hai thứ bắt nguồn từ cùng gốc, nhưng khác nhau ở tên gọi; xuất hiện như bóng tối   Bóng tối trong bóng tối Cánh của đến sự kỳ diệu

2. Dưới bầu trời, tất cả có thể thấy thứ đẹp đẽ như vẻ đẹp đẽ chỉ là bởi vì có thứ xấu xa. Mọi người có thể thấy thứ tốt đẹp như là tốt đẹp chỉ bởi vì có sự tồn tại của thứ tội lỗi   Do đó có và không có nảy sinh cùng nhau. Dễ và khó bổ khuyết lẫn nhau. Ngắn và dài tương phản nhờ nhau Cao và thấp nương tựa vào nhau Âm và thanh hòa hợp với nhau Trước và sau theo sau nhau Do đó nhà hiền triết làm mà không làm gì cả, dạy mà không nói gì cả. Rồi cả vạn vật sinh và diệt diễn ra không ngừng Tạo ra mà không sở hữu Làm mà không lấy công Khi việc hoàn thành, họ quên nó Do đó nó kéo dài mãi mãi

3. Không đề cao, không tán dương tài năng giúp ngăn cản cãi lộn. Không tích lũy của báu giúp đề phòng trộm cắp Không nhìn thấy thứ thèm khát giúp ngăn cản sự bấn loạn của con tim.   Người hiền trí do dó cai trị bằng làm rỗng con tim và đầy cái bụng, bằng làm giảm ham muốn và tăng cường mạnh mẽ gân cơ. Nếu con người thiếu tri thức và khát khao, thì người khôn ngoan sẽ không cản trở, quấy rối Nếu không có thứ gì được hoàn thành, thì vạn vật sẽ ổn

4. Đạo như một cái ống rỗng, nó được dùng, nhưng không bao giờ đầy Oh, ngọn nguồn vô đáy của vạn vật Làm cùn thứ sắc Tự gỡ các nút rối Làm dịu ánh chói lòa Hòa vào với bụi Oh, ẩn sâu nhưng đã từng hiển lộ! Tôi không biết nó đến từ khi nào. Chỉ biết ngọn nguồn của mọi chúa trời

5. Trời và đất không thiên vị Họ nhìn vạn vật như những cọng rơm rạ Người hiền trí không thiên vị Họ nhìn mọi người ngang nhau như những cọng rơm   Khoảng cách giữa trời và đất như cái ống thổi Hình thay đổi nhưng không thay đổi khuôn dạng Càng di chuyển, nó càng mềm dẻo Càng nhiều từ thì đếm càng ít. Nắm nhanh đến trọng tâm

6 Thung lũng tinh thần không bao giờ chết; Đó là người phụ nữ, người mẹ của muôn loài. Cửa ngõ của họ là gốc của trời và đất. Nó như cái chùm màn, hiếm khi thấy. Dùng nó, nó sẽ không bao giờ thất bại   Trời và đất tồn tại mãi với nhau. Tại sao trời và đất tồn tại mãi mãi? Chúng không bao giờ được sinh ra Nên sẽ tồn tại mãi. Nhà hiền triết đi sau ta, do đó họ lại đứng trước. Ông ta tách rời, do dó hòa hợp là một với vạn vật. Thông qua hành động vô vị kỷ, do dó ông ta đạt thành tựu viên mãn.

8 Thư cao quý nhất giống nước Nước đem lại sự sống cho muôn loài mà không cần cố gắng Nó chảy đến nơi mà con người không muốn, do đó nó giống như Đạo   Khi cư ngụ, ở gần mặt đất Khi thiền định, đi sâu vào trái tim Trong đối xử với người khác, ân cần và nhẹ nhàng Trong nói năng, đúng, chính trực Trong cai trị, công bằng Trong cuộc sống hàng ngày, trở nên thành thạo Trong hành động, nhận thức mùa và thời điểm.

9. Tốt hơn nên dừng sớm hơn là làm đầy đến mép Mài quá sắc lưỡi dao, cạnh nó sẽ cùn sớm. Tích trự lượng lớn vàng bạc, đá quý, thì không ai có thể bảo vệ được Giành lấy giàu sang và địa vị, thảm họa sẽ theo đuôi. Lui lại khi công việc hoàn thành Đó là cách của trời

10. Mang theo thân xác và linh hồn và ôm ấp lấy một, Bạn có thể tránh khỏi sự chia ly? Hãy tham dự đầy đủ và trở lên mềm dẻo, linh hoạt, Bạn có thể như là một đứa trẻ? Làm sạch và tẩy sạch những quan điểm cơ bản, Bạn có thể không dính vết? Hãy yêu thương muôn loài và cai trị một quốc gia, bạn có thể sống mà không có sự cẩn thận? Đóng và mở cổng trời, bạn có thể đóng vai trò của người phụ nữ? Hiểu và cởi mở với vạn vật, bạn có thể không làm gì không? Sinh con và nuôi nấng Mang mà không sở hữu Làm mà không nhận công Lãnh đạo mà không cai trị Đó là đức hạnh cơ bản

11. Ba mươi cái nan hoa chia chung cái trục bánh xe; Chính là hố trục trung tâm làm cho chúng có ích. Nặn đất thành cái bình; Chính là khoảng không ở giữa làm chúng có ích. Cắt cửa và cửa sổ cho ngôi nhà; Chính là những cái hố làm cho chúng có công dụng. Do đó lợi ích đến từ thứ có ở đó; Công dụng đến từ thứ không có ở đó.

12. Năm màu làm mờ mắt Năm âm làm điếc tai Năm vị làm dần vị giác Đuổi và bắt làm điên tâm trí. Thứ quý giá dễ dẫn đến lụi tàn.   Do do nhà hiền triết được dẫn dắt bởi thứ anh ấy cảm, chứ không phải thứ anh ấy nhìn. Người bỏ thứ kia và chọn thứ này.

13. Sẵn lòng chấp nhận mối nhục Chấp nhận rủi ro như một điều kiện sống cơ bản của con người.   Bạn có ý gì khi “ sẵn lòng chấp nhận mối nhục”? Chấp nhận trở lên không quan trọng Không quan tâm đến được hay mất Đây được gọi là “sẵn lòng chấp nhận sự ghét bỏ”   Bạn có ý gì khi “chấp nhận bất hạnh như điều kiện sống cơ bản của con người”? Bất hạnh đến từ việc có một thân thể. Không có thân thể, thì làm sao còn bất hạnh nữa?   Khuất phục chính mình với sự khiêm nhường; thì bạn sẽ được tin tưởng để giao phó cho chăm sóc mọi thứ. Yêu toàn thể như yêu chính bạn; khi đó bạn có thể thực sự chăm sóc cho mọi vật.

14. Nhìn kìa, nó không thể thấy – nó vượt hình dáng Nghe kìa, nó không thể nghe – nó vượt tầm âm thanh. Bắt lấy, nó không thể giữ - nó phi vật chất. Ba thứ này không thể định nghĩa được; Do đó chúng kết hợp thành một   Từ bên trên, chúng không sáng; Từ bên dưới, chúng không tối: Nó là một chuỗi liên tục vượt ngoài khả năng mô tả. Nó quay về tính không Dạng của không dạng Ảnh của vô ảnh, Nó được gọi là không thể định nghĩa được và vượt tầm tưởng tượng.   Đứng trước nó và nó không có điểm đầu. Theo sau nó và nó không có điểm cuối. Ở lại với Đạo cổ xưa, Di chuyển cùng hiện tại.   Biết được sự khởi nguồn cổ xưa chính là thứ chính yếu cơ bản của Đạo

15. Bậc thầy cổ xưa thì phảng phất, thần bí, uyên thâm, đầy cảm thông, linh hoạt. Chiều sâu tri thức của họ thị không thể đo lường được. Bởi vì chúng không thể do lường được Tất cả chỉ có thể mô ta qua biểu lộ bên ngoài. Cẩn trọng như một người qua dòng sông Tỉnh táo như một người nhận thức được sự hiểm nguy. Lịch sự như vị khách ghé thăm nhà. Mềm dẻo như bẳng sắng tan chảy. Đơn giản như khúc gỗ mộc không đục đẽo Sâu sắc như hang động Mờ đục như ao bùn   Người có thể chời đợi trong tĩnh lặng khi bùn lắng? Người có thể duy trì tĩnh lặng khi đến thời điểm của hành động? Người sống theo đạo không tìm kiếm sự toại nguyện, hoàn thành. Không tìm kiếm sự hoàn thành, họ không bị dao động theo khát vọng để thay đổi

16. Làm rỗng chính bạn với mọi thứ Hãy để tâm trí trở lên tĩnh lặng. Vạn vật tăng trưởng và biến mất Khi bản thể soi rọi sự trở về. Họ lớn mạnh, phát triển và sau đó quay về nguồn. Quay về nguồn là tĩnh lặng Đó là con đường của tự nhiên. Con đường của tự nhiên thì không thay đổi. Biết được sự bất biến là cái nhìn bên trong. Không biết sự bất biến sẽ dẫn đến thảm họa. Biết sự bất biến, trí não sẽ cởi mở. Với tâm trí mở, bạn sẽ mở rộng trái tim. Với trái tim rộng mở, bạn sẽ hành động như vương giả. Trở thành vương giả, bạn sẽ đạt được sự huyền diệu Trở thành huyền diệu, bạn sẽ là một với Đạo Cho dù cơ thể chết đi, Đạo sẽ không bao giờ mất.

17. Thứ quý nhất nếu hiếm khi được biết Sẽ hiện ở thứ mà mọi người biết và yêu Sau đó là thứ họ sợ Sau đó làm thứ bị xem thường.   Ai không đủ độ tin tưởng, sẽ không được tin tưởng Khi hành động được thực hiện Không cần từ ngữ không cần thiết, Họ sẽ nói, “ chúng tôi hoàn thành nó!”

18 Khi Đạo lớn bị quên lãng, Sự tốt bụng và đạo đức khởi sinh. Khi sự thông thái và thông minh sinh ra, Sự giả vờ, mưu kế và  khoe khoang bắt đầu.   Khi không có sự bình an trong gia đình, Đạo hiếu thảo của con cái và sự tận tâm khởi sinh Khi quốc gia bị lung lay và bạo động, Vị đại tướng trung thành xuất hiện.

19 Từ bỏ cương vị thánh, từ bỏ đạo đức, Con người sẽ khai phá ra đạo hiếu, sự hiếu thảo và tình yêu.   Từ bỏ tài khéo léo, từ bỏ lợi nhuận Kẻ cướp và tên trộm sẽ biến mất.   Ba thứ này chỉ là thứ biểu lộ bên ngoài; Chúng không đủ để biểu lộ hết. Quan trọng hơn cả Để nhìn ra sự đơn giản Để nhận ra bản chất thật của cá nhân, Để gỡ bỏ sự ích kỷ Và chế ngự sự thèm muộn.

20 Từ bỏ học tập, và sẽ đặt dấu kết cho các vấn đề của bạn.   Có sự khác biệt giữa có và không không? Có sự khác biệt giữa tốt và xấu không? Tôi có phải sợ thứ mọi người sợ hãi? Thật nhảm nhí! Mọi người khác đang hài lòng, vui thú với bữa tiệc cúng tế bò. Vào mùa xuân, một số đến công viên và trèo lên những bậc thềm đá, Nhưng chỉ mình tôi, trôi dạt, không biết mình đang ở đâu. Như một đứa trẻ mới sinh trước khi học biết cười, Chỉ mình tôi, không có nơi nào để đi, Người khác có nhiều hơn thứ họ cần, nhưng chỉ mình tôi, không có gì cả. Tôi là kẻ ngốc, oh, đúng! Tôi bị lẫn lộn. Người khác thì trí và sáng, Nhưng mình tôi, mờ đục và yếu ớt. Người khác thì sắc sảo và thông minh, Nhưng tôi, một mình đần độn và ngu ngốc, Oh, tôi trôi dạt như các đợt sóng trên biển, Không phương hướng như những cơn gió không ngừng nghỉ. Mọi người khác đang bận rộn, Nhưng mình tôi, không định hướng và chầm chậm Tôi khác biệt. Tôi được nuôi nấng bởi mẹ thiên nhiên vĩ đại

21 Đức tính tốt nhất là theo Đạo và chỉ có mình Đạo thôi. Đạo thì khó nắm và phi vật chất. Ồ, nó phi vật chất và khó nắm bắt, nhưng bên trong nó là hình ảnh. Ồ, nó phi vật chất và khó nắm, và bên trong nó có hình dạng. Ồ, Đạo mờ và tối, và bên trong nó là tinh túy. Tinh túy này tồn tại như thật, và bên trong đó tồn tại sự tin tưởng. Từ khởi điểm ban đầu đến giờ, tên của nó đã không bao giờ bị lãng quên. Do đó tôi lĩnh hội được tạo hóa. Làm sao tôi biết được con đường của tạo hóa? Bởi vì những điều này

22 Mềm dẻo và vượt qua (nhu thắng cương) Cong và trở lên  thẳng; Rỗng rồi trở lên đầy; Làm kiệt và trở lên mới; Có chút ít và đạt được; Có nhiều thì trở lên rối loạn.   Do đó hiền triết ôm ấp lấy một Và đặt hình tượng mẫu cho tất cả. Không phô bày, họ tỏa sáng. Không biện hộ cho chính mình, Họ trở lên khác biệt. Không khoe khoang, Họ nhận được sự ghi nhận. Không khoác lác, Họ không bao giờ dao động. Họ không cãi cọ, Nên không ai cãi cọ với họ. Do đó cổ nhân nói “mềm dẻo và vượt qua” – nhu thắng cương Đây có phải là một lời sáo rỗng” Hãy trở lên toàn thể, Và mọi thứ sẽ đến với bạn.

23 Nói ít là hợp với tự nhiên. Gió mạnh không kéo dài suốt buổi sáng. Mưa lớn không kéo dài cả ngày. Tại sao lại vây? Có trời đất mới biết! Nếu trời và đất không thể tạo được những thứ vĩnh cửu, Thì làm sao con người có thể được? Người mà sống theo Đạo Hợp nhất toàn thể với Đạo. Người mà sống đức hạnh Toàn thể với đức hạnh. Người mà mất phương hướng Thì bị lạc lối. Khi bạn là một với Đạo, Đạo sẽ chào đón bạn. Khi bạn sống theo đức hạnh, Đức hạnh sẽ luôn ở đó. Khi bạn sống với lạc lối, Mất phương hướng sẵn sàng luôn đón bạn.   Người mà không đủ sự tin tưởng Sẽ không được tin tưởng.

24 Người đứng kiễng gót sẽ đứng không chắc. Người cố bước sải dài sẽ không duy trì được nhịp. Người mà biể lộ khoe khoang thì không tỉnh thức. Người mà tự cho là đúng đắn thì không được kính trọng. Người mà khoe khoang thì không đạt được gì cả. Người mà khoe nổ thì sẽ không kiên trì. Theo những người sống theo Đạo, “Đây là những thứ đồ ăn thừa và hành trang không cần thiết” Chúng không đem lại hạnh phúc. Người theo Đạo luôn tránh xa chúng.

25 Những điều được tạo thành một cách diệu kỳ, Sinh ra trước cả trời và đất Trong tĩnh lặng và động Đứng một mình và không thay đổi Từng tồn tại và luôn vận động Có lẽ đó là thứ sinh ra vạn vật. Tôi không biết tên nó Nên gọi nó là Đạo Khi thiếu ngôn từ hay hơn, tôi gọi là vĩ đại   Trở thành vĩ đại, nó tự chảy Nó chảy xa mãi Khi đi xa, nó quay trở lại.   Do đó:” Đạo thật sự vĩ đại; Trời vĩ đại Đất vĩ đại Vị vua cũng vĩ đại.” Đây là bốn nguồn lực vĩ đại của vũ trụ, Và vua là một trong số đó.   Người thuận theo đất, Đất thuận theo trời. Trời thuận theo đại Đạo. Đạo thuận theo thứ gọi là tự nhiên.

26 Nặng là gốc rễ của nhẹ. Tĩnh là bậc thầy của động   Do đó, nhà hiền triết di chuyển cả ngày, Mà không quên để ý hành lý. Cho dù có những thứ đẹp đẽ để nhìn, Nhà hiền triết vẫn duy trì xả ly và tĩnh lặng.   Tại sao chúa tể của vạn xe hành động nhẹ nhàng khi công khai? Trở lên nhẹ là trở lên mất gốc. Trở thành luôn động là sắp trở lên mất kiểm soát.

27 Khách bộ hành giỏi không để lại dấu vết; Người nói giỏi thì không có sơ suất Người tính toán giỏi không cần thẻ ghi, thẻ tính Cái cửa tốt không cần khóa, Nhưng không ai có thể mở được nó. Mối nối tốt không cần nút buộc Nhưng không ai có thể gỡ nó.   Do đó nhà hiền triết chăm sóc mọi người Và không bỏ rơi một ai. Ông ta chăm sóc vạn vật Và không ruồng bỏ vật nào.   Đây được gọi là “đi theo anh sáng”   Thế nào là một người tốt? Là thầy của một người xấu. Thế nào là một người xấu? Là trách nhiệm của người tốt. Nếu người thầy không được kính trọng, Thì học sinh không được dạy dỗ, Sự mập mờ sẽ nảy sinh, cho dù ai khéo léo bao nhiêu. Đây là điểm chính yếu của điều huyền bí.

28 Hiểu biết sức mạnh của một người, Nhưng cần giữ sự chăm sóc của người phụ nữ! Hãy là dòng chảy của vũ trụ! Trở thành dòng chảy của vũ trụ, Khi trở nên đúng đắn và kiên định Hãy trở thành đứa trẻ nhỏ một lần nữa   Biết ánh sáng, Nhưng cần giữ bóng tối! Hãy trở trành hình mẫu của thế giới! Trở thành hình mẫu của thế giới, Khi trở thành đúng và không thay đổi, Hãy quay về với sự vô hạn.   Biết danh dự Nhưng cần giữ sự khiêm nhường Hãy trở thành thung lũng của vũ trụ! Trở thành thung lũng của vũ trụ, Đạt được chân lý và sự tháo vát, Hãy quay về trạng thái của khúc gỗ thô không chạm khắc.   Khi khúc gỗ được chạm khắc, chúng trở nên hữu ích. Khi nhà hiền triết dùng nó, anh ta trở thành người cai trị. Do đó, “người cắt may vĩ đại cắt chỉnh rất ít”

29 Bạn có tin là bạn có thể đảm nhận vũ trụ và cải thiện nó? Tôi không thể nó có thể được hoàn thành.   Vũ trụ là thiêng liêng, bất khả xâm phạm. Bạn không thể cải tiến nó. Nếu bạn cố chỉnh sửa nó, bạn sẽ dần làm hỏng nó. Nếu bạn cố nắm giữ nó, bạn sẽ dần mất nó.   Đôi khi mọi thứ ở phía trước và đôi khi chúng ở phía sau; Đôi khi thở cũng nhọc, Và đôi khi nó đến dễ dàng; Đôi khi có sức mạnh, và đôi khi là sự yếu đuối; Đôi khi nó đi lên và cũng có lúc nó lại đi xuống.   Do đó nhà hiền triết tranh xa cực đỉnh, dư thừa, và sự tự thỏa mãn.

30 Bất cứ khi nào bạn khuyên một nhà cai trị theo đạo tự nhiên, Tham vấn ngài đừng dùng bạo lực để chinh phục thế giới. Bởi vì như vậy sẽ chỉ gây ra sự phản kháng. Bụi dậm đầy gai nở rộ bất cứ nơi nào quận đội vừa đi qua. Năm đói kém mất mùa sẽ theo sau những cuộc chiến vĩ đại. Chỉ làm thứ cần hoàn thành. Đừng tận dụng sức mạnh của quyền lực.   Đạt được thành tựu, Nhưng không bao giờ tỏa sáng với chúng. Đạt được thành tựu Nhưng không được khoác lác, tán dương. Đạt được thành tựu, Nhưng không bao giờ được trở nên kiêu ngạo. Đạt được thành tựu, Bởi vì đây là cách của tự nhiên. Đạt được thành tựu, Nhưng không thông qua bạo lực.   Bạo lực được theo sau bởi sự mất sức mạnh thực sự Đây không phải là cách của đại đạo Thứ gì đi ngược với đạo sẽ sớm đến kết cục tàn.

31 Vũ khí tốt là những công cụ của sự sợ hãi Toàn thể muôn loài ghét nó. Do đó người theo Đạo không bao giờ sử dụng nó. Người hiền trí thích lề trái Người của chiến tranh thích bên phải.   Vũ khí là công cụ của sợ hãi; Không phải là công cụ của người khôn ngoan. Họ dùng nó chỉ khi không còn lựa chọn nào khác. Hòa bình và tĩnh lặng là điều trân quý của trái tim họ. Và chiến thắng không phải là lý do cho ăn mừng. Nếu bạn ăn mừng trong chiến thắng, thì bạn cũng sẽ hào hứng trong giết chóc; Nếu bạn hào hứng trong giết chóc, bạn sẽ không thể tự hoàn thiện được chính mình.   Dịp vui vẻ, người quyền lực đi trước đi bên trái. Dịp buồn, đám buồn thì ở bên phải. Trong quân đội, đại tướng đứng bên trái, Vị tổng chỉ huy đưng bên phải. Điều này có nghĩa trận chiến được triển khai như một đám tang. Khi nhiều người bị giết. Họ nên khóc, thương tiếc từ trái tim chân thành. Đây là lý do vì sao một chiến thắng nên được xem như là một đám tang.

32 Đại Đạo thì không bao giờ có thể xác định rõ được. Dù nhỏ đến mấy, nó luôn trạng thái không định hình, nó không thể bị nắm giữ. Nếu vua chúa có thể được trang bị đạo, Vạn vật sẽ hợp làm một Và mưa thuận gió hòa. Con người sẽ không cần hành động sửa chữa nhiều mà mọi vật sẽ tự vận động theo tiến trình. Một khi cái toàn thể bị phân chia, cái bộ phần cần những tên gọi. Đã có đủ sẵn tên rồi. Chúng ta phải biết khi nào thì dừng. Biết được khi nào thì dừng sẽ ngăn chặn được những vấn đề và rắc rối. Đạo trong thế giới cũng như dòng sông chảy từ nhà ra biển.

33 Biết được người là sự thông thái Biết được chính mình là sự tỉnh thức. Thắng được người cần sức lực. Thắng được chính mình cần sức mạnh thực sự.   Người mà biết rằng mình có đủ là người giàu. Sự kiên trì là dấu hiệu của sức mạnh ý chí. Người mà sẽ ở lại chịu dựng đến cùng. Chết mà không tàn lụi là sự tồn tại mang tính bất diệt.

34 Đạo lớn chảy đến mọi nơi, Cả về bên trái và sang bên phải. Vạn vật phụ thuộc nó; Nó không giữ lại thứ gì. Nó hoàn thành sứ mệnh của mình một cách lặng lẽ và không lấy tí công nào.   Nó nuôi sống vạn vật, Nhưng không phải là chúa tể của vạn vật. Nó không có mục đích, nó rất nhỏ.   Vạn vật quay lại với đạo, Nhưng nó không phải là chúa tể của vạn vật. Nó rất vĩ đại.   Nó không biểu lộ sự vĩ đại, Do đó nó thực sự vĩ đại.

35 Mọi người sẽ tìm đến anh ta, người mà có giữ đạo, Bởi vì ở đó có sự thư thái, hạnh phúc và bình an.   Hành khách qua đường có thể dừng lại vì nhạc và thức ăn ngon, Nhưng sự mô tả về Đạo Dường như có vẻ không có thành phần của hương vị. Nó không được nhìn thấy, nó không dược nghe thấy, Và nó cũng khổng thể bị cạn kiệt..

36 Thứ mà co ngắn lại Đầu tiên phải giãn ra. Thứ mà yếu tàn Lúc đầu dường như mạnh mẽ. Thứ có vẻ chán nản, thất vọng Lúc đầu thường được tán dương, đề cao. Trước khi muốn nhận Phải cho đi.   Đây gọi là sự nhận thức về bản chất tự nhiên của sự vật. Mềm và yếu thắng cứng và mạnh.   Cá không thể rời nước sâu, Và kho vũ khí của một quốc gia không nên được trưng bày.

37 Đạo cư ngụ ở không hành động Nhưng không thứ gì mà không được hoàn thành. Nếu vua chúa theo điều này, Vạn vật sẽ phát triển một cách tự nhiên. Nếu họ vẫn mong muốn hành động, Họ cần quay lại tính đơn giản không hình tướng của vật chất. Không có nó bởi vì không có mong cầu Không mong cầu bởi vì nó hiện hữu. Và đó là con đường mà mọi vật đạt thanh bình

38 Một người tốt thực sự không tự nhận tính tốt của mình, Và vì vật thực tốt. Một kẻ ngốc cố tỏ vẻ tốt, Vì vậy người đó không tốt.   Một người tốt thực sự không làm gì cả, Nhưng lại không để việc gì là không hoàn thành hết. Một kẻ ngốc luôn luôn làm việc, Nhưng lại còn quá nhiều thứ cần hoàn phải hoàn thành nốt.   Khi một người ân cần thực sự làm việc gì đó, anh ta không để việc gì dang dở lại. Khi một người chính trực làm việc gì đó, anh ta tạo ra lượng lớn việc đã hoàn thành. Khi một ngời có tính kỷ luật làm việc gì đó và không ai hưởng ứng Anh ta vẽ bản kế hoạch trong nỗ lực để thực hành mệnh lệnh cưỡng ép.   Do đó khi Đạo bị lãng quên, ở đó xuất hiện lòng tốt, hào hiệp. Khi sự hào hiệp biến mất, ở đó xuất hiện sự tử tế. Khi sự tử tế bị mất đi, ở đó xuất hiện công lý. Khi công lý bị mật đi, ở đó xuất hiện nghi lễ. Giờ nghi lễ thành vỏ ngoài vô giá trị của niềm tin và sự trung thành Và cũng là sự bắt đầu của đống hỗn độn. Kiến thức về tương lai chỉ như là một bộ trang phúc lễ của Đạo. Nó là sự bắt đầu của các điều điên rồ, nực cười.   Người vĩ đại thực sự cư ngụ sâu ở thứ hiện thực ẩn sâu chứ không phải thứ trên bề mặt, Cư ngụ vào quả chứ không phải hoa. Do đó chấp nhận mặt này và loại bỏ mặt kia.

39 Những thứ này từ thời cổ xưa, phát triển từ một gốc: Trời thì nhất thể và trong sáng/soi rọi. Đất thì nhất thể và chắc chắn Tinh thần thì nhất thể và mạnh mẽ. Thung lũng thì nhất thể và tràn đầy. Các vụ vua và chúa mà nhất thể, đất nước sẽ chính trực Đây là thứ nằm trong đức tính của nhất thể. Tính sáng tỏ của trời giúp ngăn trời sụp đổ. Sự chắc chắn của đất giúp đất khỏi tách rời Sức mạnh của tinh thần giúp nó khỏi bị dùng cạn kiệt. Cái đầy của thung lũng giúp nó khỏi cạn khô. Sự lớn mạnh của vạn vật giúp ngăn nó khỏi tự biến mất. Tinh thần lãnh đạo của các vị vua chúa giúp cho đất nước khỏi suy sụp.   Do đó khiêm nhường là nền tảng của sự cao quý. Thấp là nền móng của cao. Hoàng tử và vị chúa tự xem mình như trẻ mồ côi, góa phụ và vô giá trị (tôi tớ). Họ có thể không dựa và sự khiêm nhường?   Quá thành công thì không phải là một điều tốt/lợi thế. Đùng kêu leng keng như ngọc Hay lóc cóc như dàn đàn đá hòa âm.

40 Quay trở lại là chuyển động của đại Đạo. Mềm dẻo linh hoạt là con đường của đạo. Vạn vật được sinh bởi sự tồn tại Sự tồn tại được sinh bởi không tồn tại.

41 Người học trò khôn ngoan nghe Đạo và thực hành nó một cách chuyên cần. Người học trò trung bình nghe Đạo, suy ngẫm về nó đôi lúc. Kẻ ngốc nghe về Đạo hay cười lớn chế nhạo. Nếu không có tiếng cười nhạo, Đạo có lẽ không còn là Đạo.   Do đó có thể nói rằng: Con đường sáng sủa nhìn có vẻ mờ đục; Tiến lên trông có vẻ như thụt lùi; Thứ dễ dàng trông có vẻ khó khăn; Đức hạnh cao nhất trông có vẻ trống rỗng; Thứ thuần khiết nhất lại có vẻ dơ bẩn. Sự giàu có của đức hạnh trông có vẻ không tương xứng; Sức mạnh của đức hạnh trông có vẻ bạc nhược; Đạo đức thật sự lại có vẻ không thật; Hình vuông tuyệt đối không có cạnh; Tài năng lớn thường nở muộn; Ghi chép vĩ đại nhất rất khó được nghe thấy; Hình dạng vĩ đại nhất lại không có hình; Đạo thì ẩn dấu và không có tên gọi cụ thể. Chỉ có Đạo nuôi dưỡng và giúp mọi thứ đạt được sự hoàn thành.

42 Đạo sinh một Một sinh ra hai Hai sinh ra ba Bà va sinh ra vạn vật   Vạn vật mang theo âm và ôm lấy dương. Chúng đạt được sự hài hòa bởi kết hợp của âm, dương   Con người ghét bị thành “trẻ mồ côi”, “ góa phụ”, hay “vô dụng” Nhưng đây lại là cách vua chúa tự mô tả mình.   Bởi vì đạt được qua mất đi Và mất đi qua đạt được.   Thứ người khác dạy, tôi cũng dạy; đó là: “ một người bạo lực sẽ kết bởi một cái chết bạo lực!” Đây cũng là thứ cơ bản trong lời dạy của tôi.

43 Thứ mềm yếu nhất trong vũ trụ Sẽ thắng thứ mạnh mẽ nhất trong vũ trụ. Thứ không có vật chất có thể tiến vào mọi vật không có khoảng không. Do đó tôi hiểu giá trị của không hành động.   Dạy mà không dùng lời, và làm mà không dùng hành động Được hiểu bởi số lượng rất ít người.

44 Danh tiếng hay bản thể: cái gì quan trọng hơn? Bản thể và sự giàu có: cái gì quý giá hơn? Được và mất: cái gì đau hơn?   Người mà gắn, chấp vào nhiều vật sẽ chịu đựng nhiều hơn. Người mà tích trữ nhiều sẽ chịu đựng những sự mất mát lớn. Một người biết bằng lòng thì sẽ không bao giờ thất vọng. Người mà biết khi nào thì dừng sẽ giúp mình tránh được những rắc rối. Sẽ mãi mãi an toàn, bình an.

45 Thành tựu vĩ đại dường như không hoàn hảo, Đúng vì nó không biểu lộ ra ngoài tính hữu dụng của nó. Làm đầy vĩ đại nhất có vẻ trống rỗng, Do đo có nó không bị cạn kiệt.   Thứ thẳng nhất có vẻ xoắn cong. Thông minh nhất có vẻ ngu đần. Tài hùng biện nhất lại có vẻ lúng túng.   Chuyển động thắng lạnh lẽo. Tĩnh lặng thắng giận dữ, nóng nảy Tĩnh lặng và thanh bình giúp đặt mọi thứ trong vũ trụ theo thứ tự.

46 Khi Đạo hiện diện trong vũ trụ Ngựa kéo dùng để kéo xe bón phân Khi Đạo vắng mặt trong vũ trụ Ngựa chiến được nuôi dưỡng bên ngoài thành phố.   Không có tội lỗi nào lớn hơn tội lỗi của cái tham hay thèm muốn, Không có lời nguyền rủa nào có thể lớn sự phá hoại của bất mãn, không hài lòng Không có bất hạnh nào lớn hơn bất hạnh do mong muốn sở hữu cho cá nhân. Do đó, người mà biết đủ là đủ sẽ luôn luôn thấy đủ.

47 Không ra bên ngoài bản thể, bạn có thể biết được cả thế giới. Không nhìn ra bên ngoài qua cửa sổ, ban có thể thấy đường của đạo trời. Bạn càng đi xa, bạn càng biết ít.   Do đó hiền triết biết nhiều mà không di chuyển. Người thấy mà không cần nhìn; Người làm mà không cần hành động.

48 Trên đường theo đuổi học vấn, hàng ngày sẽ có thứ gì đó thu lượm được. Trên đường mưu cầu đạo, hàng ngày, có thứ gì đó sẽ rơi đi.   Từng ít một ít một thứ được hoàn thành Cho đến khi đạt được không làm gì cả. Khi không có gì được giải quyết, sẽ không có thứ gì còn xót lại mà không được giải quyết.   Thế giới được cai trị bởi để cho mọi thứ thuận theo tự nhiên, bản chất của chính chúng. Nó không thể được cai trị bằng can thiệp.

49 Người hiền trí không có tâm trí cho cá nhân, Người luôn ý thức về nhu cầu của người khác.   Người tốt với những người là người tốt Người cũng tốt với những người là người không tốt. Bởi vì đức hạnh là lòng tốt. Người có sự trung thực với người mà họ trung thực Người cũng có sự trung thực với người mà bản chất họ không trung thực Bởi vì đức hạnh là sự trung thực, chính trực.   Người hiền trí thì nhút nhát và khiêm tốn – thế giới có vẻ nghĩ người này mơ hồ, không rõ ràng Một số thì dõi theo và lắng nghe Nhà hiền triết hành xử như một đứa trẻ con.

50 Giữa sinh và tử Ba trong mười là người theo sự sống Ba trong mười là người theo cái chết Và con người cũng chỉ trải qua từ sinh đến chết cũng nằm trong số ba trong mười. Tại sao lại vậy? Bởi vì họ sống cuộc đời họ là sự cộng gộp tổng   Người biết cách sống có thể bước ra bên ngoài Mà không còn sợ hãi tê giác hay hổ dữ Anh ta cũng sẽ không bị thương trong chiến trận. Với anh ta, tê giác không thể tìm ra chỗ mà húc sừng vào. Hỗ giữ không thể tìm ra chỗ mà bám móng vuốt vào. Và vũ khí không thể tìm ra chỗ mà chọc thủng. Tại sao lại vậy? Bởi vì anh ta không có chỗ để cái chết có thể len lỏi vào.

51 Mọi vật lớn lên từ Đạo Chúng được nuôi dưỡng bởi đức hạnh Chúng được tạo hình từ vật chất. Và tạo dáng từ môi trường. Do đó vạn vật đều kính trọng Đạo và tôn kính đức hạnh. Kính trọng Đạo và tôn tính đức hạnh không phải là bởi yêu cầu, mà bởi chúng là bản chất tự nhiên của vạn vật.   Do đó mọi thứ lớn lên từ Đạo. Đức hạnh nuôi dưỡng chúng, Phát triển chúng, chăm sóc chúng, Che chở chúng, an ủi chúng Nuôi lớn chúng, và bảo vệ chúng. Tạo ra mà không chiếm công, Làm mà không nhận công, Chỉ dẫn mà không can thiệp, Đây là ĐỨC HẠNH CƠ BẢN.

52 Sự khởi nguồn của vũ trụ Là nguộn cội của mọi vật. Biết được nguồn cội thì cũng biết được đứa con sinh ra từ đó Hiểu được đứa con, biết là vẫn còn duy trì liên hệ với người mẹ, sẽ đem sự tự do, không còn nỗi sợ cái chết.   Giữ miệng ngậm câm Canh chừng các giác quan, Thì cuộc sống sẽ tràn đầy. Mở miệng nói nhiều Luôn luôn bận rộn, Và cuộc sống sẽ rời xa sự hy vọng.   Nhìn thấy thứ nhỏ là cái nhìn thông suốt bên trong; Linh hoạt dùng lực là sức mạnh Sử dụng ánh sáng bên ngoài, quay vào soi rọi bên trong, Đây là cách có thể giúp ta tránh được hại và tổn thương. Đây là sự học của kiên định.

53 Nếu tôi chỉ có một chút tri giác, Tôi sẽ bước trên con đường chính và với nỗi sợ duy nhất Là sẽ lạc lối khỏi nó. Theo con đường chính thì dễ dàng, Nhưng con người thường yêu thích con đường phụ.   Khi cung điện được trang trí lộng lẫy Cánh đồng sẽ đầy cỏ dại, Và kho thóc sẽ vừa đủ, Một số mang quần áo lộng lẫy, Mang theo gươm sắc nhọn, Và nuôi chiều bản thân với thức ăn và đồ uống; Họ sẽ có nhiều độc tố hơn  thứ họ có thể dùng. Họ là những tên người cai trị ăn cắp. Đây chắc chắn không phải là con đường của Đạo

54 Những thứ được tạo tiền đề vững chắc sẽ khó bị nhổ tận gốc. Những thứ bị nắm chặt sẽ không thể trượt mất. Nó sẽ được kính trọng từ thế hệ này sang thế hệ khác.   Tu dưỡng đức hạnh bên trong bạn, Và đức hạnh sẽ thực là của bạn. Nuôi dưỡng nó trong gia đình, Và đức hạnh sẽ đầy rẫy xung quanh. Nuôi dưỡng nó trong ngôi làng, Thì đức hạnh sẽ lớn mạnh. Nuôi dưỡng nó trong quốc gia. Thì đức hạnh sẽ trở nên sung túc. Nuôi dưỡng nó trong vũ trụ, Thì đức hạnh sẽ hiển hiện mọi nơi.   Do đó xem cơ thể như là cơ thể Xem gia đình như là gia đình Xem làng xóm như là làng xóm Xem quốc gia như là quốc gia Xem vũ trụ như là vũ trụ.   Làm sao tôi có thể biết vũ trụ như vậy? Chỉ bằng xem xét!

55 Người mà có đầy đủ đức hạnh thì trông như một đứa trẻ. Ong bắp cày và rắn rết không thể đốt anh ta; Thú hoang không thể tấn công anh ta; Anh ta sẽ không bị tấn công bởi chim săn mồi. Xương của anh ta thì mềm, cơ của anh ta  thì yếu. Nhưng cái hiểu thấu của anh ta thì vững chắc Anh ta không từng trải sự đoàn tụ nam nữ, nhưng anh ta là toàn thể. Dũng khí của anh ta mạnh mẽ. Anh ta cười vang cả ngày mà không khản giọng. Đây là sự hài hòa hoàn hảo.   Hiểu sự hòa hợp là kiên định. Hiểu sự kiên định là tỉnh thức.   Sẽ không khôn ngoan khi cứ vội vã chạy quanh. Kiểm soát hơi thở gây lên sự căng cứng. Nếu quá nhiều năng lượng bị tiêu sài, sự mệt mỏi, kiệt quệ sẽ theo sau. Đây không phải là cách của Đạo. Bất cứ thứ gì ngược với đạo sẽ không kéo dài lâu.

56 Người biết thì không nói. Người nói thì không biết.   Giữ miệng ngậm. Canh gác các giác quan. Chế ngự sự sắc sảo. Đơn giản hóa các vấn đề của bạn Che đậy trí thông minh của bạn. Hòa làm một với hạt bụi của trái đất. Đây là sự hợp nhất cơ bản.

Người đạt trạng thái này Thì không còn lo lắng về những người bạn và kẻ thù. Về thứ tốt và độc hại, về vinh dự và sỉ nhục. Do đó đây là trạng thái cao nhất của con người.

57 Cai trị một quốc gia bằng công lý. Tiến hành tham chiến với sự linh hoạt đáng kinh ngạc. Trở thành người chủ của vũ trụ mà không cần cố gắng nhiều. Làm sao tôi biết được vậy? Bởi vì điều này!   Càng nhiều luật lệ, và giới hạn đặt ra, Con người càng trở nên nghèo hơn. Vũ khí của con người càng sắc bén, Sẽ càng nhiều vấn đề diễn ra trong đất nước. Con người càng trở lên khéo léo, khôn ngoan, Sẽ càng nhiều hiện tượng lạ kỳ xuất hiện. Càng nhiều luật lệ, và quy tắc, Sẽ có càng nhiều kẻ trộm cắp, cướp giật.   Do đó nhà hiền triết nó: Tôi thực hiện không hành động và mọi người tự sửa đổi mình. Tôi tận hưởng hòa bình, và mọi người trở nên trung thực. Tôi không làm gì cả và mọi người trở nên giàu có. Tôi không có mong cầu và mọi người trở về với điều thiện và cuộc sống đơn giản.

58 Khi đất nước được cai trị bởi bàn tay hiểu biết nhẹ nhàng Con người trở nên đơn giản. Khi đất nước được cai trị bởi sự hà khắc, Con người trở nên xảo quyệt, khôn vặt.   Hạnh phúc được bắt nguồn từ khổ đau. Đau khổ ẩn sâu bên dưới hạnh phúc. Ai biết được tương lai sẽ ra sao? Không có sự chân thực. Chân thực sinh ra bất lương. Sự hào hiệp trở thành trò mê hoặc phù thủy. Bùa mê của con người sẽ kéo dài mãi mãi.   Do đó người hiền trí sắc sảo nhưng không gay gắt, chua cay. Nhọn mà không châm chọc soi mói Thẳng mà không thiếu sự thiếu kiềm chế, Tài giỏi mà không mù quáng.

59 Trong chăm sóc người khác và phục vụ trời, Không có gì tốt như dùng sự kiềm chế. Kiềm chế bắt đầu từ việc từ bỏ ý kiến, quan điểm của cá nhân. Điều này phụ thuộc vào đức hạnh tích tụ lại từ trong quá khứ. Nếu có sự dự trữ lớn về đức hạnh, thì sẽ không có gì là không thể. Nếu không có gì là không thể, thì sẽ không có giới hạn nào nữa. Nếu một người biết là không có giới hạn, thì anh ta sẽ phù hợp với vị trí cai trị. Nguyên tắc gốc rễ của đạo sẽ dưỡng sinh điều tốt trong thời gian dài. Đây được gọi là có gốc rễ sâu và nền tảng vững chắc. Đạo của sống thọ và tầm nhìn vĩnh cửu

60 Cai trị một quốc gia giống như nấu một con cá nhỏ. Tiếp cận với vũ trụ theo đạo, điều xấu xa sẽ không còn mạnh  mẽ nữa, Và sức mạnh của nó sẽ không dùng để làm hại người khác, Và người hiền trí cũng được bảo vệ. Họ không làm đau lẫn nhau, Và đứ hạnh trong mỗi người cũng sẽ được đồng thời làm mới.

61 Một quốc gia vĩ đại như một vùng đất thấp. Chúng là điểm gặp nhau của cả vũ trụ, Nguồn cội của vũ trụ.   Người nữ thắng người nam ở sự tĩnh lặng. Nằm thấp xuống trong tĩnh lặng.   Do đó nếu một quốc gia lớn mở đường cho các quốc gia nhỏ, Nó sẽ chinh phục các quốc gia nhỏ. Nếu một quốc gia nhỏ khuất phục quốc gia lớn, Nó sẽ khuất phục các quốc gia lớn.  Do đó người chiến thắng phải mềm mỏng. Và những người mà khuất phục người khác được bởi vì họ mềm mỏng, linh hoạt và nhẫn nhịn. Quốc gia lớn cần nhiều người. Quốc gia nhỏ cần cung cấp dịch vụ. Mỗi quốc gia đạt thứ họ muốn. Nó là sự phù hợp với quốc gia lớn mà quốc gia nhỏ chịu, nhường.

Tiếp:

Đạo Tự Nhiên, Đại Đạo, con đường của sức mạnh, đức hạnh hay Đạo Đức Kinh của Lão Tử phần II chương 62 đến 81 

 

Chúc năm mới bình an, hạnh phúc

Chúc vui xuân 2021

Có cô bạn bảo: tu là sửa.

Sửa là tu.

Rồi có thầy dạy: tâm bình cảnh cũng bình.

Hay người buồn cảnh có vui đâu bao giờ.

Ngoại suy có lẽ cũng đúng với vui, giận, sợ, lo, bất an, hạnh phúc, bình an.

"Happiness is the inside job, not outside, you must be happy before want to make other happy" - tổng hợp các nguồn của John Maxwell. Hạnh phúc là công việc của bản thân mình, chứ không phải mong cầu bên ngoài, bạn phải vui vẻ hạnh phúc trước khi mong muốn đem lại hạnh phúc cho ai đó.

Tu hay sửa?

Càng lớn, càng già, càng trưởng thành, trong lịch sử những người giỏi chuyển từ thứ lớn lao sang thứ nhỏ bé: từ thay đổi thế giới, sang nhỏ lại là thay đổi quốc gia, rồi thu nhỏ hơn là thay đổi cộng đồng, rồi thay đổi gia đình, đối tác.... mệt hoài, chạ muốn gì to tát, họ chỉ muốn và chú tâm thay đổi bản thân - òa, có lẽ sự tỉnh ngộ tỉnh, tỉnh thức hay thực tu bắt đầu.

Góc tổng kết sự thay đổi khi mấy ace hay dùng trà cafe.

Có mục tiêu lớn.

Chia thành nó nhỏ lại

Chia cái nhỏ đó thành cây vấn đề cần giải quyết

Động não liệt kê ra các giải pháp: 10, 20 giải pháp càng tốt, liệt kê mà không đánh giá.

Đừng sợ ngớ ngẩn, trên thế giới có những đứa hoàn thiện thứ ngớ ngẩn  thành ý tưởng kinh doanh, đem lại doanh số hay lợi ích lớn rồi.

Động não nhiều, não sẽ tự động, rồi tự giải phóng, tư duy tự đạt đích.

Chọn 2, 3 ý tưởng theo ý hay, tính hiệu hiệu quả cao, nhàn hay khả năng khả thi cao, chi phí ít.

LÀM LUÔN

LÀM LUÔN

Hoàn thiện dần, chú tâm hay hết tâm mà dần theo thời gian đạt không mong cầu khi làm là đúng hướng - theo lời dạy Lão Tử.

CUỐI ngày, tuần, tháng, năm, Jim Rohn khuyên hãy dành ít thời gian cho tư duy, tĩnh lặng, quán thứ có, thấy, trải qua, làm đó và chỉnh. Theo kiểu dễ hiểu PDCA: lên kế hoạch, thực hiện, kiểm tra, và chỉnh sửa cho ngày mới, tuần mới, tháng mới, năm mới, đời mới^^...

Tác phẩm được dịch nhanh nhân thời gian rảnh 3 ngày tết âm lịch 2021 nên sẽ còn nhiều thiếu sót sẽ được chỉnh sửa khi rảnh. Mong nhận được sự góp ý.

Hanoi cn,14/2/2021

Best regard,

Đọc thêm

1. Hỗ trợ tự chữa khỏi bệnh mãn tính, nan y: tim mạch, tiểu đường, mỡ máu, suy tạng, gout, lupus, xơ cứng bì, rối loạn chuyển hóa, bệnh tự miễn - tự chữa bệnh không dùng thuốc
2. Tác hại của stress, tâm lý, cảm xúc lên học tập và mối liên hệ với vấn đề sức khỏe mãn tính, nan y
3. Bàn về độ lớn của cái rốn vũ trụ - Độ lớn của bản ngã