Tu đúng không phải là diệt Hỷ, Nộ, Ái, Ố. Mà là làm chủ nó hướng tới thứ cao cơn. Tu đơn giản là sửa mình. Mà người thường sửa được thì cao hơn tu. Tu dần rồi Không phải chỉ nhìn thấy cái không mà còn thấy cái có vô hình trong không.

 Tu đúng không phải là diệt HỶ, NỘ, ÁI, Ố, tu đúng là làm chủ hỷ nộ ái ố. Hỷ là vui, nộ là giận, ái là yêu, ố là buồn.

Đơn giản không nghĩ tu to, hv của mình bảo tu là sửa mình.

Tu không phải là diệt hết nhu cầu.

Tu không phải cái gì cũng do tâm sinh, cái gì cũng không, nó có đó, đau bụng do căng cơ là thật đấy.

Người đạt tu có bị đau khi số đông bị đau, có giận khi đám đông giận. Con ta vui chả nhẽ ta lại không vui. Vấn đề là làm chủ Hỷ, Nộ, Ái, Ố. Không thể mang mặt không buồn không vui đi cả đám ma và đám cưới. 

Buồn, vui, sướng, khổ cần được kiểm soát dựa trên nguyên tắc, mục tiêu làm thứ so sánh, kiểm chứng, dẫn đường.

ARISTOTE: "Ai cũng có thể giận nhưng giận đúng người, đúng chỗ,  đúng việc, đúng mức độ, đúng thời điểm thì không phải ai cũng làm được".

Ông là ông tổ triết học phương tây cùng thời với Phật.

Cái này cũng đúng với cảm giác hỷ, nộ, ái, ố: cảm giác của vui, buồn, sướng, khổ.

Chứ tu không phải diệt sạch, diệt hết, chịu khổ, hành sai, chấp quá là chấp tham đó, tham cái mình nghĩ là tốt, quá tinh tấn còn tệ hơn ngu ngơ rồi quay đầu. Tu chùa không nên khuyên tu tại gia diệt dục.

Sư thấy ai đó đánh 1 cái dạy con vật, tâm giận có thể  không si nổi lên, chứ sư thấy người ta vác gậy đánh con vật què chân, chảy máu mà mặt không giận có lẽn tu sai.

Họ bảo sao tu  còn giận. Tao giận vì mày ngu không hiểu luật nhân quả nên tao phải dạy, mà dạy luật nhân quả với bạo lực thì giận mới hiệu quả.

Không có hỷ nộ ái ố với con chứ sao học được. Mặt vô hồn sao học được: tiếng anh, tiếng pháp, toán, lý, hóa....?

Không yêu con chữ, bạn bè, thầy cô thì sao học được?

Không vui với các thứ đạt được từ môn học thì sao đạt được, sao đam mê học tiếp, đi tiết đươc?

Không giận với thất bại, lười, chây lỳ, trì hoãn của cá nhân thì sao tiến bộ được, học được con chữ.

Không buồn với kết quả tệ, nỗi đau ai đó phải gánh, nỗi đau của xã hội mà sửa mình, khắc phục thì sao có động lực học thêm.

Không  có cảm xúc thì học cực khó nhớ, khó hằn sâu vào não. Học sao được, làm lâu, làm thêm, vượt qua chần chừ sao được. Cảm xúc như cái bánh đà đẩy họ đo, phá tan trở ngại, cuốn phăng sự chần chừ, và  khi rảnh thì chiêm ngại đạt hiểu sâu hơn về bản thân, sự tăng trưởng, biến hoại của sự vật, cảm xúc.

Cảm xúc xấu tốt giúp ta quán, nhận diện, và là động lực. Nó không tốt, không xấu, nhưng khi hiểu và làm chủ nó thì nó sẽ tạo động lực, sức mạnh không tưởng mà không thể cản phá được.

Có lẽ tu đúng không phải diệt cái này, cái kia, mà là sự làm chủ, dựa trên nguyên tắc. Vì nguyên các thứ diệt của 2 chi cùng một phái đã khác nhau.

Đừng tưởng dễ, không dễ đâu. Nguyên cái giận mà ông đã bảo vậy thì còn vui, buồn, yêu còn khó làm chủ nữa. Thực tế nếu thiền,quán, nhận diện, có mục tiêu và nguyên tắc sống rõ ràng chỉ đường (trong khoa học phát triển bản thân) thì sự làm chủ không khó.

Vui, buồn, yêu, giận là cảm xúc có khi cảnh bên ngoài gặp tâm mong cầu của ta. Môi trường cung cấp vượt quá mong cầu thì vui, dưới mong muốn thì giận. Gốc là mong cầu hay muốn.

Mong cầu cũng không nên diệt hết, con người là một loài động vật có cú. Các nhu cần cơ bản  phụ thuộc vào sức khỏe, mặt bằng chung của xã hội và điều kiện của môi trường. Đừng khắc khổ đói, gầy, nghèo trong xã hội thịnh vượng: nhà nước cung cấp cho đủ cơm no áo ấm, chứ măc hay không là quyền cá nhân, nhà nước chịu. Ăn, mặc đi mà còn làm. Làm cho xã hội nhiều đi.

Vượt quá nhu cầu cơ bản là tham.

Vượt càng nhiều tham càng nhiều

Tham càng nhiều thì giận càng nhiều.

Có tham thì có giận.

Mà gốc tham là si mê, si muội hay ngu, muốn quá nhiều, dư thừa, muốn cả thứ không cần thiết. Rồi để cá nhân, người thân, tuổi trẻ làm nô lệ cho cái muốn. Nạn nhân của cái giận được buông lỏng.

Thiền, tĩnh tâm, tập trung, đưa thân tâm về làm một, hay thân tâm hợp nhất sẽ làm cho ta có những cái thấy biết sự thay đổi nhỏ cung bậc cảm xúc của tâm.

Có hiểu mới làm chủ được.

Hiểu được bản chất của hành vi, nhu cầu, đạo tự nhiên, ít mong cầu, buông, hướng tới giá trị tốt đẹp cho số đông, tôn trọng người và tôn trọng cả mình, không có hy sinh mà win win, thói quen thiền, tư duy, quán sát, rèn luyện bản thân liên tục thì sẽ có thể làm chủ được. Cuộc sống là nghệ thuật, không phải logic đúng sai của cộng, trừ, nhân, chia. Cảm sâu mà làm.

15h47, T2 12/4/2021

Trên đường bay Hcm - Hn

Bài viết liên quan:

1. HỌC, THỰC HÀNH VÀ ĐẠT ĐƯỢC LỢI ÍCH CỦA THIỀN CHỈ TRONG TRONG 5 PHÚT
2. Bàn về độ lớn của cái rốn vũ trụ - Độ lớn của bản ngã
3. Trả lời cho câu hỏi triết học - Answer for philosophical question
4. Religions of kindness: River, pond, sea, the lake is the different names but contain one thing: water, so do the religions.
5. HỌC CÁCH YÊU - YÊU ĐÚNG CÁCH
6. Thư gửi phụ huynh Việt: nỗi niềm của các con và hạnh phúc gia đình

Khi nào nhẫn mãi là sai đường? Nhịn mãi là sai cách? Nghĩ hy sinh lại có thể hoàn toàn sai và lúc nào tinh tấn là nên quay đầu?

Cẩn thận, nghi, cảnh giác kẻo nạn nhân, tín đồ là một. Chất lượng cuộc sống nằm ở cảm xúc, bình an, sự thoải mái.

Khi nào nhẫn mãi là sai đường? Nhịn mãi là sai cách? Nghĩ hy sinh lại có thể hoàn toàn sai. 

Hy sinh thứ này cho thứ khác thì khác gì đánh đổi một thứ mình không muốn cho một thứ mình muốn hơn. Gốc là muốn, đôi khi thầy tu chuẩn bảo giảm tham hay giảm muốn. Giảm muốn về cơ bản, chỉ là suy nghĩ thôi thì đang nghèo lại có thể thành giầu, đang thiếu lại thành no đủ. Thử mà xem, người có chục tỷ vui, nhưng họ không vui hơn trăm lần người có trăm triệu đâu. Còn chưa bàn đến khí cạnh gia đình, công việc, an lạc thân tâm.

Nuôi cảm xúc, sẽ là nô lệ của cảm xúc. Nên kết của nô lệ sẽ là cuộc đua dài hơi, tốn kém, khó bình an, hay vui vẻ. Vì vật chất thì hữu hạn, mà muốn thì vô hạn. Khi muốn tăng trưởng, được nuông chiều thì không bao giờ cái hữu hạn thỏa mãn cái vô hạn. Bé vẫn nhớ tựa đề phim tây: "nhà giầu cũng khóc".

Chả lẽ tu là hết tham, thấy vô thường, nên cái gì cũng không muốn nữa, thậm chí ép xác thân cho điều tu ta nghĩ là đúng.

Sau lần mò, xem danh sách các người thành danh, họ hết tham, hết muốn cho bản thân, nhưng cái muốn họ thành cao quý hơn, muốn cho số đông, cho người dân nghèo, phụ nữ, trẻ em, người trong hoạn nạn, muốn diệt điều xấu trong cộng đồng. Và họ giảm nhu cầu cho cá nhân, làm đôi khi với điều kiện tối thiểu cho mục đích cao đó. Xem lại vĩ nhân bạn thích, đọc, biết sẽ thấy.

Cái muốn đó lại hay đến từ hiểu biết.

Giảm tham gốc đến từ hiểu biết, rùi giảm, diệt tâm muốn dục vọng đi.

Nên khi còn thờ chữ nhẫn, nhẫn lại kìm cảm xúc, ham muốn, vì thứ mình nghĩ cao hơn là sai. Vì gốc là tâm muốn còn nhiều. Sức người có hạn, chỉ dựa vào định lực tinh tấn thờ chữ nhẫn để kìm cảm xúc thì chả mấy mà kiệt hơi. Muốn có nhiều, hoàn cảnh thì biến thiên theo như ý và bất như ý. Để tâm an, gốc cần giảm muốn về cơ bản, về tham của người nghĩ lớn, chứ không phải cứ tinh tấn kìm, nhẫn nhịn.

Nên ban đầu nhẫn là tốt, nhẫn để học, để làm, để lớn, để hiểu. Khi hiểu rồi thì tự giảm muốn, muốn mà giảm thì tâm tự an, không phải kìm tâm sân.

Khi đạt hiểu thì không phải tinh tấn thờ chữ nhẫn. 

Cứ nhẫn mãi, muốn còn, cảm xúc kìm thì hại tâm, gây stress, dễ tức nước vỡ bờ, hại cho cả thân, tâm. Tích tụ gây ăn không ngon, ngủ không yên, khó ăn, khó ngủ, và thành nhiều triệu chứng, bệnh hay hội chứng bệnh.

Có thầy bảo cốt đạo Phật là đạt trí tuệ. Khi có trí tuệ thì có hiểu biết, hết si mê. Hay tu chuẩn đạt hiểu, khi đạt hiểu thì si diệt. Hiểu, biết: biết mình, biết người, hiểu thiên nhiên, xã hội, hành vi, cảm xúc, sự vận hành của hiện tượng, vạn vật. Như là có kiến thức về tự nhiên, xã hội, con người, tâm lý, bản thân, hành vi, động cơ, đạo, lẽ tự nhiên, sự biến thiên của vật.

Khi đạt trí tuệ, họ tự thấy vạn vật biến thiên vô thường, vô ngã, tương sinh, tương khắc, vừa độc lập vừa phụ thuộc: tương thuộc. Tinh thần ít còn phụ thuộc vật chất, bên ngoài.

Vô thường: vạn vật biến thiên liên tục, có liên hệ với nhau, biến thiên theo hướng nếu thì, nguyên nhân, kết quả của vạn biến. Vạn sự vì duyên sinh, cũng vì duyên mà diệt. Đủ duyên vạn sự thành, ta làm, gieo, hành nhưng không chấp dính vào kết quả. Duyên tạo đủ, có duyên ta thấy, cảm được, có duyên tồn tại ngoài ngưỡng nghe, ngửi, nhìn, sờ, hay ngưỡng giác quan con người. Chân tu nghe bằng trực giác. Nghe bằng tiềm thức (trong NLP, tâm lý) , tàng thức (ngôn ngữ của phật giáo) thân não (khi chia não bộ thành các vùng chức năng của não) vô thức (theo chức năng của ý thức và vô thức của tư duy), hay hệ thần kinh thực vật (theo vai trò điều chỉnh cơ thể qua hệ hormon, tín hiệu điện). Cái cố gắng, ý thức thì hữu hạn, sức mạnh vô thức của não bộ thì vô hạn. Ý thức có bởi vùng nhỏ chất xám của vỏ não. Còn vô thức là vùng chức năng hoạt động của thân não, tủy sống. 

Trí tuệ trong tu hành cũng sẽ nhìn ra vô ngã, vô thường, vô vi, âm dương, nền móng, sự vật vừa tương sinh, vừa tương khắc, tự tiêu trừ, tăng trưởng, có động lực hoại diệt: sự dịch chuyển, thay đổi hay biến thiên. Vô ngã nên không có sự tách biệt, nên không cần tham cho cá nhân. Vô thường nên bớt dính chấp, đặc biệt dính chấp mọi thứ theo quan điểm, suy nghĩ, niềm tin, cảm xúc... những thứ này của cá nhân còn biến thiên nhanh vô cùng, đôi khi chỉ trong chớp mắt với người sống cảm xúc. Nó biến thiên không theo logic. Nền móng quan trọng, nước sơn không quan trọng bằng gỗ, tính cách quan trọng hơn vật chất. Khi cá nhân được mô tả đạt chứ "LÀ" quan trọng hơn chữ "Có", và khi đạt thứ quan trọng rùi thì họ không dính chấp thứ thứ yếu nữa. Khi họ là bản thể của tính cách tốt, vạn vật sẽ hấp dẫn quanh họ, thành ra họ tự có thứ xứng đáng mà không cần quá cố gắng. Ví như câu chuyện cây tre vươn rễ nhiều năm trước khi vươn thân. Việc xây móng quan trọng hơn chấp vào hiện tượng, có móng rùi, đang xây móng, móng đang chắc thì họ an tâm, tự thấy chắc chắn, vững trãi, an tâm trước các hiện tượng biến thiên.

Hiểu vô thường, hấp dẫn, bản chất của hấp dẫn là tỷ tế bào vô thức vận hành hướng họ đến với thứ họ khát khao, đẩy họ xa thứ khộng hợp với khát khao. Thân tâm hợp nhất. Họ tự có trực giác hay gut feeling, đến chỗ phù hợp, hay có vẻ phù hợp đam mê, dù thiếu vật chất họ vui vẻ, sảng khoái, đến chỗ ăn chơi đôi khi họ khí chịu hay nóng ruột, tiếc thời gian - gut feeling.

Khi đạt trí tuệ thân tâm hợp nhất, ý thức vô thức hợp thành một, kỹ năng thực hành thành thạo thành bản năng, tỷ tế bào hợp nhất cùng hướng đến mục tiêu, mục đích nhất quán. Làm việc hiệu quả, đạt thành tựu mà có vẻ ít cố gắng.

Khi hiểu, có nguyên tắc, hệ giá trị, tầm nhìn, họ bớt dính chấp vào nghi lễ rườm rà, dần tự đạt "tâm bất biến giữa dòng đời vạn biến". Hình ảnh thiền sư tĩnh tại giữa dòng đời xô bồ. Đạt chữ buông, xả trên sự hiểu, không dính chấp, ít gợn sóng.

Bậc tu hành thấp thường thờ chữ nhẫn, khi cao, hiểu, họ tự buông, linh hoạt, tâm trí vui cởi mở mà không cần hành nhẫn hay nhịn nữa.

Ví như nhẫn với thất bại, với sự phục vụ. Trong kinh doanh, người bán hàng được lập trình vui với thất bại, thất bại là con đường đi đến thành công, và câu chuyện của người thành công gắn với vô số thất bại, người làm sale hiểu thất bại là bước đệm tới thành công, và dần, họ thấy thất bại, làm, phục vụ là một phần tất yếu của thành công, của hành trình đạt mục đích cao, nên họ tự nhiên, vui vẻ, cởi mở hơn với thất bại. Thậm chí dám thất bại, làm nhiều hơn người tinh tấn thực hành chữ nhẫn.

Con đường thực hành, hay của người tu: thực hành bát chánh đạo: 8 điều lành, thực hành từ, bi, hỷ, xả. Dần diệt tham sân si, đạt trí tuệ, đạt tâm an.

Biết đúng hướng hay không, hãy đo cảm giác, đếm và đánh giá cảm xúc mình có. Chất lượng của cảm xúc nói lên tham còn hay không, nhiều hay ít, tốt hay xấu, tham cho cá nhân hay cho cộng đồng. Khi đánh giá yếu tố, hãy đếm số lượng - quantity và cảm chất lượng, các cung bậc của nó - quality.

Khi thân tâm hợp nhất, làm biết làm, ăn là ăn, chơi lả chơi, trở về với hiện tại thì họ không còn bị hao phí lăng lượng cho quá khứ, tương lai. Người còn sân năng lượng, não bộ lo âu tiêu cực chứ không phải phục vụ tư duy, vòng xoáy nhân quả tiêu cức cứ xoáy, vận hành, dù muốn hay không.

Khi thân tâm hợp nhất, họ quán sâu, diệt sớm thứ không tốt, buông suy nghĩ tiêu cực, cỏ dại diệt khi còn non sẽ tốt hơn khi trổ dễ già, họ ít phải giải quyết khủng hoảng. Bệnh phòng dễ và rẻ hơn chữa, dễ hơn rất nhiều so với khắc phục biến chứng. Độc tố được loại bỏ trước khi manh nha sẽ dễ hơn rất rất nhiều trước khi nó ngấm sâu vào đất, nước, không khí, vào cơ thể và vào não.

Đạt trí tuệ, hết si mê, từ đó bớt muốn, từ bớt muốn thì tâm không còn quá hỷ, nộ, ái, ố với sự vật bên ngoài. Không quá vui, buồn, yêu, giận với xung quanh. Họ đạt vui, cười, từ bi của thánh nhân.

Con đường tĩnh tâm nên đạt từ bên trong. Chứ không phải bên ngoài, từ phục vụ chứ không phải muốn hay đòi hỏi. Từ hạ thấp cái tôi, chứ không phải đề cao cái tôi.

1. Hãy tự xem xét cảm xúc mình có.

2. Tự xem cảm xúc có từ đâu, từ muốn gì, và cái gì tạo cái muốn đó.

3. Nhận diện và giảm dần muốn, cắt suy nghĩ cảm xúc tiêu cực từ khi manh nha trước khi nó quá lớn.

4. Bảo đang tu, đang làm, đang tinh tấn mà số lượng cảm xúc, tâm động, ham, muốn mà không giảm có lẽ đang tu sai, nhẫn sai, tinh tấn chưa đúng hướng, hay hy sinh là vỏ bọc sai.

5. Diệt si:

Sự kiện rời rạc ghép thành kiến thức.

Thực hành thành kỹ năng.

Làm nhiều thành sự thành thạo, bản năng hay phản xạ có điều kiện.

Thực hành tạo trí tuệ, thông thái.

Cao là tỉnh thức. Đạt sự biết, thấu ngộ.

Đạo phật là đạo tỉnh thức, con đường đạt trí tuệ.

Nơi đỉnh cao gặp của đạo Lão, nghịch lý Socrates. Biết mà không biết gì cả. Buông dễ. Buông là gốc của học.

Diệt si Cần khoa học phát triển bản thân, mục tiêu 1 năm, 5 năm, 10 năm, 20 năm, sứ mệnh, đam mê, khát khao, tầm nhìn, mục tiêu. Con đường là nghệ thuật sống, không cứng nhắc, mục tiêu có thể đổi, giá trị thì vững chãi, chắc chắn, ít vi phạm. Buông nắm linh hoạt dựa trên giá trị. Khó có logic trong nghệ thuật sống.

Cần feed the mind: nuôi trí não với tri thức, quan điểm người xưa, tri thức kinh nghiệm danh nhân: thư viện sách, audio, sổ ghi chú, video, bài giảng... học từ trải nghiệm thì cay đắng, từ người thì nhàn hơn, còn từ tuy duy chiêm nghiệm là con đường cao quý.

Xem lại khi rảnh, ghi lại nơi, thời gian khi ghi, khi ôn. Tri thức gì mà được ôn lại 6 lần thì nó vào vùng tiềm thức, thành vô thức tự có.

Thực hành thời gian tĩnh lặng, tư duy, giải quyết vấn đề.

1. Kỹ năng giải quyết vấn đề

2. Mô tả rõ vấn đề, cụ thể muốn, thời gian

3. Liệt kê 10, 20 giải pháp, chỉ động não, liệt khê, không đánh giá. Đừng cười với ý tưởng có vẻ ngây ngô, thế giới đang có người kiếm tiền tốt, giải pháp hay cho xã hội từ thứ bạn nghĩ là ngây ngô đó.

4. Sau liệt kê, hãy đánh giá theo tính hiêu quả, chi phí. Hãy chọn 1, 2 ý tưởng hiệu quả, chi phí ít nhất làm luôn.

5. Hãy thực hành hàng ngày, làm hàng ngày. 1 tuần bạn có trăm ý tưởng. Lượng đổi chất đổi, chả mấy bạn sẽ thành chuyên gia giải quyết vấn đề. Năng lực tư duy thể hiện ở năng lực giải quyết vấn đề.

Thuyết tiến hóa của Darwin

Trong bậc thang tiến hóa, động vật tiến hóa dần và đặc trưng là tiến hóa các vùng thần kinh. Như động vật chỉ có tủy sống, sang tủy sống và thân não, rồi chỉ có con người có vùng chất xám tư duy nằm trùm trên thân não.

Ăn, học, chơi, nghe, tương tác cho ta thông tin, kiểu nếu thì. Vô thức hay có ý thức, nạp thông tin thụ động hay chủ động.

Kiểu gieo thành phản xạ có điều kiện: nếu thì.

Tốt, xấu, tránh gần

Feed the mind: nuôi tâm trí với thức ăn.

Nuôi với tri thức, kiến thức hay rác.

Tâm trí luôn vận hành, nó luôn lượm thức ăn cho chính nó. Thụ động hay chủ động. Clip xem 5 phút có vô số thông tin, thức ăn cho tâm trí.

 

 Trẻ có khả năng học cực nhanh. Chỉ cần môi trường, còn điều kiện sống mức cơ bản, tối thiểu.

Nếu sờ nóng thì bị bỏng.

Chất lỏng là nước

Rơi trên trời là nước mưa.

Trong chai nước ngọt là nước ngọt

Trong nồi là nước canh

Vị khác nhau, nhớt khác nhau, nóng khác nhau.

Water, soup, sweet juice, ... là từ mô tả người nói tiếng anh.

Có các từ hay cảm xúc mô tả khác nhau, về hiện tượng. Thành ẩn dụ, phản xạ có điều kiện. Như người stress sợ vật sắc nhọn. Có bạn nhìn chày giã cua ghê vì trong vùng có người dùng cái đó gây án mạng.

Chùm suy nghĩ, hay kiến thức nếu thì thì thành niềm tin.

Niềm tin gắn với cảm xúc thành đức tin. Hành vi mà gắn đức tin, với thứ cao quý, sợ hãi, trân quý với sự vật, sự việc thành nghi lễ.

Chùm suy nghĩ đúng sai: "niềm tin" sẽ giúp lọc thông tin tiếp cận vào là đúng, sai, tốt xấu và có suy nghĩ, cảm xúc tương ứng.

Tâm lý hành vi:

1. Người ta chỉ làm thứ mình tin là đúng.

2. Người ta chỉ thấy thứ mình tin.

3. Niềm tin, suy nghĩ đúng sai hoàn toàn có thể lập trình.

4. Khi cảm xúc mạnh chi phối, niềm tin logic trở thành vô nghĩa. Malcom Gladwell có mô tả cảm xúc như nhịp tim. Bình thường tim 70, khi cáu giận lên 150 là hành vi chỉ còn bản năng, chiến biến. Đâm hay đánh cả người thân, nể. Sau họ bảo ma nhập là sai. Xong họ mới ân hận. Không hứa khi vui, không làm, hành động khi cáu giận, sợ hãi là vậy.

Nlp, đa cấp, bán hàng, sa sỉ phẩm, đầu tư thiên thần đẩy cảm xúc lên cao rồi chốt sale, đặt cọc. 

Người mẫu, hoa hậu, dao kéo: xem thứ họ đọc, xem hiện tại sẽ đoán được niềm tin, cảm xúc, hành vi, thói quen mua sắm trong tương lai. AI lấy hết thói quen đó và ra quảng cáo, clip đích phù hơp tương ứng. "Vì họ đang tự cài đầu mình, phản xạ có điều kiện, lập trình" vô hình chung họ có ngôn ngữ, thói quen thứ họ xem và cảm xúc tương ứng.

5. Con người, con vật hành động để thỏa mãn cảm xúc, cảm giác vui, được, tránh xa cảm giác mất mát, đau.

Vui được hay mất là thứ được lập trình, thứ được cài hay tự cài. Vật chất hay tinh thần, ngắn hạn hay dài hạn.

Vì mục tiêu có thể chịu hay vui với đau ngắn, được dài. Sinh viên ham học, họ không vui với thứ ngắn, ăn, chơi, tận hưởng... thứ với đa số là vui vì họ có niềm vui, mục tiêu lớn, cái đạt trong tương lai. Short term pain CHO long term gain

Sống cảm xúc, dục vọng thì vui với vui ngắn, dù sau này ra sao. Short term gain CHO DÙ Long Term pain.

6. Con người có tư duy, ý thức, họ hình thành mục tiêu dài, mục đích xa, có thể 1, 5, 10, 20 năm mà con vật hay động vật không có. Hành động chủ đích, có ý thức. Vì mục tiêu, đam mê, hay mục đích, họ trải qua vô số đau hay mất mát được. Cảm tử, mật vụ, mưu kế người xưa là vậy.

7. Cái hay: sự làm chủ có ở khoảng dừng giữa KÍCH THÍCH  và PHẢN XẠ

Cho cảm xúc lắng lại, cho ý thức phân tích. Cho cái nhìn, cảm, thấy, hành bớt sai.

8. Con người chỉ làm thứ họ tin là đúng ở thời điểm đó.

Con người là chủ thể cảm xúc.

Với mình, với người, với đánh giá, Khổng Tử dạy: quan sát sâu hành vi, quan sát sâu phương tiện và quan sát ánh mắt.

Nó như What: cái gì xảy ra.How: cách thức như thế nào, và Why: tại sao, động cơ hành động. Trong khoa học, tâm lý, điều tra hay đoán tính cách, động cơ, đánh giá con người.

9. Thứ ta bám chặt vào, tin vào gọi là chấp.

Chấp tốt vì nó giúp ta làm việc mà mất ít sức. Tự động, ít hao sức.

Chấp sai khi ta bám quá vào nó, vô tình tẩy chay quan điểm khác biệt. Dù quan điểm đó rất tốt. Nhiều cá nhân tẩy chay vì nó khác họ chứ không phải vì đúng sai.

- Thợ búa đục nhìn cái gì cũng nghĩ là đinh.

- Người bán bảo hiểm nhìn thấy rủi ro gì cũng chỉ nghĩ nên mua bảo hiểm.

- Thực dưỡng sư nhìn gì cũng độc trừ rau củ, gạo lứt.

- Bố mẹ giáo viên, công chức luôn chỉ mong con học giỏi.

- Người thờ chay nghĩ ăn mặn là sai.

- Người nông dân đa số nghĩ con ngoan là biết cấy cày, trồng cây, làm nông và họ tính để mảnh ruộng cho con sau này còn có kế sinh nhai.

- Kỹ sư coi giới nghệ sĩ, hành vi của giới nghệ sĩ  là không dung nạp được. IQ soi EQ. Nghệ sĩ lại thấy kỹ sư nhàm chán, khô khan, quá quy tắc.

- Dân sale, buôn bán thì nhìn thấy cái gì cũng bán được ra tiền hay đầu tư.

- Dân lô đề nhìn xe đổ nào cũng luận ra số.

- Chữa bệnh người châm cứu chỉ trọng thuật châm cứu, bấm huyệt trọng thuật bấm huyệt, tác động cột sống chỉ thờ tác động. Bác sĩ nội thì chỉ thuốc, bs ngoại thì chỉ mổ. Bác sĩ chuyên khoa tim mạch, hô hấp, tiêu hóa,thần kinh, cơ xương khớp: thờ một chuyên ngành, và vẫn dùng chung một loại thuốc, nhóm thuốc trong dược thư, nhà thuốc. Chính phái coi phi chính phái là sai, tà. Phi chính phái coi chính phái là mafia cắt ngọn. Trong khi bệnh nhân có nhiều vấn đề tâm lý, bệnh cơ xương và tạng, và họ chỉ THỜ, MONG KHỎE. Học nhau sẽ tốt.

- Mẹ yêu con, yêu quá, con ngoan, thì có thể biểu hiện ngoan duy nhất là nghe lời, trứng không nên khôn hơn vịt: chỉ xoay quanh trứng vịt. Hình ảnh minh họa có sức ám thị, dẫn dụ, sai khiến ghê gớm. Cuộc sống đa dạng, chấp 1 dạng vô tình sai. Ra ngoài kinh doanh, đào tạo họ còn vẽ thiên nga, diều hâu, đại bàng mà.

- Nhà thơ, hoa sĩ, người kinh doanh, ra đồng, ít làm, nghe mọi thứ là giai điệu cuộc sống, rồi ra thơ hay tranh hay bán.

- Kế toán thì luôn hóa đơn, chứng từ, dù chi 100.000đ, 500.000đ, 500đ hay 1 hào cho vào khung cho đúng luật.

- Người tu hành cứng nhắc nhìn cái gì khác với răn, dạy là lại bài ca nhân quả, mạt pháp.

Và ai cũng đúng, đúng hơn: tôn trọng hợp tác, tìm ra giải pháp cùng thắng, cùng giải quyết vấn đề. Trong công ty có kỹ sư, sale, sản xuất, kinh doanh, lãnh đạo, quản lý, kế toán, họa sĩ, nhạc họa... tạo thành một bức tranh tổng thể, tổng hòa của sự khác biệt, kết hợp sự khác nhau, hài hòa, đúng vị trí. Đừng để dân đầu óc bay bổng, chuyên môn, hay sale quản lý tiền. Cái muốn khi tốt, và khi cứng nhắc, nó thành cái cùm vô hình khóa chân tay. Học, làm, an toàn, sáng tạo sao khi đi ngược đám đông, ngược với cả trăm cái muốn Nếu....THÌ người thương yêu đặt cho mình. Lâu dần thành bị lập trình cứng ngắc như robot.

Chấp cứng ngắc thì

Chùa có thể không phải nơi tu

Trường có thể không phải nơi học

Thầy thuốc có thể không phải người chữa

Ăn chay có thể tệ hơn ăn mặn

Thực dưỡng có thể gây ra bệnh tật.

Vì cuộc sống là nghệ thuật. Không tách biêt tu, học, chữa thì tu, học chữa có thể ở mọi nơi, mọi lúc, đời, va chạm giúp ta hiểu, tu tâm hay hơn.

"Gieo suy nghĩ gặt hành động

Gieo hành động gặt thói quen

Gieo thói quen gặt tính cách

Gieo tính cách gặt số phận."

Khi mọi thứ là phản xạ có điều kiện, cuộc sống đa chiều, sự vật có vạn góc nhìn

Người yếu có thế mạnh là học nhanh, thích nghi nhanh, hấp thu hết môi trường. Đứa trẻ vậy, vì chúng yếu, hành động hay học kỹ năng để tìm niềm vui, sự an toàn khi ở trong môi trường. Nên trẻ, người mới đến học nhanh như 1 tấm bọt biển, hấp thu hết ngôn ngữ, thói quen, hành vi, văn hóa của môi trường đó.

Sự tò mò, thắc mắc là cứu cánh cho nền giáo dục.

Người mới, cần sư an toàn thì học mới tốt

Sinh viên năm nhất ở quê cần sự hỗ trợ nhiều hơn sv gốc phố hay sv năm 2, 3 để an toàn học.

Sinh viên du học cũng vậy.

Dâu mới và dâu cũ cũng rứa.

Sau 1 thời gian, họ tự có được bộ kỹ năng mà vô thức giúp họ dễ dàng vui, an toàn ở môi trường đó.

"Một miếng khi đói, bằng một gói khi no".

Cái giúp đơn giản, kịp thời, đúng thời điểm giúp họ tránh hay cắt được vô số rắc rối tâm lý, sinh lý.

3 năm đầu đời giúp trẻ có được và làm chủ mọi thông tin môi trường có. Ở lớp mầm non có thể đánh giá dễ đưa trẻ ở đâu, con nhà ai, dân gốc hay mới di chuyển đến.

Đưa trẻ 3 tuổi ở quê về vùng khác, hay ở Hà Nội về Nghệ An,  1 tháng chúng nói như trẻ ở đó,nhanh hơn bố hay mẹ chúng làm dâu hay rể vùng đó.

Người nào nhanh nhậy, não mở thì thích nghi nhanh.

2 anh em, cách nhau 5 tuổi, cùng bố me, anh lớn sinh ở Việt Nam, có đủ đặc trưng người việt. Được 3 tuổi, bố mẹ di cư sang Tiệp, sinh bé thứ 2. Khi lớn, bé thứ 2 được 5, hay 10 tuổi thì có thể đi phiên dịch cho bố ở chợ Tiệp. Dù bố thông minh hơn nếu so thang nhưng học kém hơn con.

Và đứa thứ 2, với đứa đầu có thể khó giao tiếp với nhau. Mỗi đứa mang đặc trưng rõ rệt vùng chúng sống. PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN, chỉ ít điều kiện an toàn cơ bản, chúng hấp thu thông tin từ môi trường sống thành bản năng, tính cách, kỹ năng...

Hành động: nghe, nói, làm, nghĩ cảm, hvi, suy nghĩ.

Lặp lại có thói quen. Thói quen đó phù hợp cviec nào thành kỹ năng công việc đó. Chùm kỹ năng tạo ra một loại hình thông minh: cảm xúc, logic, không gian, hội họa, vận động, nội tâm, xã hội.

Lâu thành vô thức, tính cách: phản xạ có điều kiện. Theo khái niệm gieo gặt.

Và tư duy có khoảng dừng.

Và vô số biến môi trường chi phối.

Định danh, phân loại giúp cho học, giao tiếp, truyền đạt bản chất thông tin cho người khác và đời sau dễ hơn, thuận tiện hơn. Chấp vào đúng sai có thể sinh xung đột. Như các tôn giáo, từ 1 tôn giáo, muốn lan tỏa cần phù hợp với tập tục vùng miền, họ cho thêm các ngoại lệ. Như đạo thiên chúa ở Vn, họ cho phép con chiên thờ cha mẹ, tổ tiên song song với thờ chúa.

2 anh em đó có thể hòa thuận khi tôn trọng sự khác biệt, quý mến, và sẵn sàng học hỏi từ nhau, cùng phát triển. Còn khi soi, nảy cảm xúc tiêu cực, khó chịu thì coi như xong. 

"Vị khách quý, sau 3 ngày bắt đầu bốc mùi như cá" - Benjamin Franklin. Sự xung đột do khác nhau có thể bắt đầu.

Thứ giúp làm chủ kỹ năng, dạy, học, cũng như hỗ trợ trẻ tự kỷ, chậm nói, sv kém kỹ năng nào đó, để hòa nhập, họ cần làm chủ đến mức vô thức các kỹ năng đó. Như ta nói, giao tiếp tiếng việt, với người việt không phải nghĩ - kỹ năng có do môi trường sống.

Thứ định hình ta là ai, hành vi, kỹ năng: do phản xạ có điều kiện, tên gọi cũng là phản xạ có điều kiện lập trình một sự dao động của sóng âm với một cá nhân. Nan hay Lan, Niên hay Liên... một số vùng ngọng rất khó gọi. Cứ có âm là họ biết đó là ai. Cá nhân tôi tổng hợp 4 biến.

Cũng như tên phố, phố đường không có tên, ta đặt cho dễ phân biệt, giao hàng, chỉ dẫn, giao thông thui.

1. Tình yêu trên Hiểu biết. Có yêu trên hiểu mới có sự an toàn, dấn thân, tò mò, sáng tạo, thử và sai, ...khai phá. Để lượm đủ biến, đủ lượng để có kỹ năng, chất.

Tình yêu có sức mạnh chữa lành, kích hoạt hệ miễn dịch.

2. Số lượng thời gian tương tác, tiếp cận với thứ có kỹ năng. Kết nối với môi trường công việc, môi trường sống, thiên nhiên và xã hội. Có tiếp cận, ủng hộ, an toàn mới có kỹ năng.

3. Khó khăn và thách thức

Khi bẩn tạo miễn dịch

Nghich cảnh tạo cơ bắp

Làm nhiều thành thuần thục. Muốn lớn cần sự ủng hộ để va chạm. Để lớn hơn. Khi lớn rồi, muốn dán thân, có đam mê, nội lực, chỗ vui, an toàn cũ có thể vô tình thành nhà tù vô hình, giam lỏng với định kiến.

4. Cảm xúc: vui, buồn, giận, hào hứng, tò mò, say đắm, sợ hãi, sự tĩnh tại, khoảng dừng.... hiện qua ánh mắt, hành vi, lời nói, bước đi, ăn, học, ngủ, nghỉ, chơi, phản ánh suy nghĩ, niềm tin.

Có thể tùy mà hỗ trợ, ôm ấp, trấn an, khích lệ, bảo vệ tùy mức độ

Hay Chỉ dẫn mà không can thiệp.

Hàm cảm xúc là hệ số giúp nhân bội các yếu tố trên. Làm lượng đổi nhanh thành chất.

Và quá trình đó liên tục vận hành.

Một trong nhiều, nhiều trong một.

Sen ko phải ngoi lên từ bùn bẩn, mà sen cần bùn, thèm bùn, thèm bẩn, ko có bùn, toàn cát vàng, nước tinh khiết, sen đã héo úa từ lâu. Hì, bùn là phần tất yếu. Sen ko thích nhung lụa, sen, súng thích và thèm bùn. Từ vị trí của sen, bùn, phân bẩn hôi với người, sưng sen, súng thèm khát chúng. Khi nhìn sự việc, đánh giá cũng nên vậy, không có đúng sai tuyệt đối. Vậy chắc gì mình đã hoàn toàn đúng, hoàn toàn sai, ..... vậy cơ sao mong cầu nhiều, muốn nhiều, và cảm xúc nhiều khi muốn không như ý, gốc của rối loạn có lẽ có từ đây.

Nghệ thuật sống chứ không phải khoa học sống với logic đúng sai hoàn toàn.

Và cuộc sống là nghệ thuật của cảm, của tâm, không phải logic đúng hay sai, nhiều hay ít. Bức tranh trừu tượng nhìn chả ra gì, có vẻ vài nét ngoạch ngoạch, bôi màu, có giá 2 triệu $ hay cả chục triệu đô, vài chục tỷ vnđ đó. Còn tranh không có nghệ thuật, tranh chép, vẫn nguyên liệu vậy, có giả chỉ 100k hay 500k vnđ thôi. Thư pháp cũng vậy. Gốm sứ cũng thế, điêu khắc, hội họa, âm nhạc, phim ảnh là nghệ thuật. 

Nếu cuộc sống chỉ logic vậy thì máy tính có trí tuệ nhân tạo AI có thể hiểu được, sống thay ta rùi.

Người vui vẻ tự hài lòng từ bên trong, dù bên ngoài ko quá giầu có.

Người buồn stress tự khó chịu từ bên trong, dù bên ngoài rất rất giầu. Ơ giầu vật chất, còn tinh thần mới quan trọng mà.

Tốp bệnh gây chết Mỹ, Pháp, Anh, Nhật... G7, G12: ung thư, tim mạch, tiểu đường, huyết áp, bệnh tự miễn (quân đội của cơ thể tấn công chính nó), trầm cảm nữa. Dù họ rất rất giàu. Tốp người nổi tiếng có vấn đề tâm lý đầy. Khi tâm tham, vật chất bao nhiêu cho lại.

Nguy có cơ

Vui có buồn

Sướng có khổ

Lợi có hại

Hại có lợi

Nhỏ mà lớn

Lớn mà nhỏ.

Đẹp mà xấu

Giúp lại là lấy

Lấy lại là cho

Yêu có thể tốt

Quá yêu có thể tệ hơn xấu

Trái có thể là phải

Trên có thể là dưới.

Từ Tâm phân biệt, hệ quy chiếu, niềm tin, ích kỷ ta chọn, bị cài và tự cài cho m thôi.

Tâm sinh lý 

Tinh khí thần

Tham sân si.

câu hỏi: NGƯỜI MẸ CÓ DÁM CHO CON BẨN, HAY CÓ VUI KHI CON BẨN, BẨN SẠCH BTH, HAY CÓ KHÓ CHỊU KHI CON KO BẨN, KO CÓ LỖI.

1. Tác hại của stress, tâm lý, cảm xúc lên học tập và mối liên hệ với vấn đề sức khỏe mãn tính, nan y
2. Cần hiểu đúng về nguyên nhân gây ung thư và tử vong do ung thư
3. Sách hay cho phát triển bản thân ở Việt Nam
4.  Học là chơi, chơi là học, bố mẹ cần biết để tránh sai lầm không đáng có
5. Hiểu đúng cốt của đạo Lão, Phật và nghịch lý Socrate: "Trong thế nào, ngoài thế ấy,  Bố nào con nấy,  Cho gì nhận lấy."
6. 7 thói quen của Stephen Covey và những cuốn sách cho cuộc sống, gia đình: bộ sách 400k
7. Học tiếng anh, kỹ năng bằng làm chủ con số qua kênh youtube.com - Study English, it is the number games part 3/4
8. Lý giải một phần về những xung đột, hành vi và sự kiện trong cuộc sống.

TÍNH KHÔNG, VÔ NGÃ TRONG PHẬT PHÁP

Nó có liên quan đến tự kỷ, tăng động, quậy phá, đánh nhau, trốn học, lãng phí, rồi nạo phá thai trong học sinh, sinh viên, thầy gạ tình trò, xơi trò, lột đồ, tung clip, đánh học trò, trò quay clip thầy, học kém, trượt nhiều, chạy điểm, bệnh thành tích, rồi trò ngoan thì bị thiệt, người tốt thì bị ghét cô tốt thì bị đì không ạ?

Phật hỏi Ananda: Nhìn vào cái bát con thấy cái gì: dạ thưa, con thấy nước, con thấy lửa, con thấy gió, con thấy không khí, những nhân tố hình thành chiếc bát, con tháy chợ búa mang bát đến đây, con thấy bàn tay người thợ gốm, con thấy đại điện, con thấy ánh nắng, con thấy lò gốm tạo nên cái bát đó. Con thấy cả vũ trụ hình thành nên cái bát, mà nếu ta bỏ đi một yếu tố nào đi thì cũng sẽ không có cái bát. Nếu lấy nước trả về với đất sẽ không có cái bát, nếu trả sức lao động về tay người thợ gốm sẽ không có cái bát. Và cả vũ trụ hiển hiên trong cái bát, cả vũ trụ hiển hiện trên bông hoa trong tay Phật. 

Áp dụng với Kẻ lừa, lừa tình, lừa tiền, lừa tôn giáo, lừa duyên, mỵ dân, mê tín, nhảy đồng, đốt mã. Con thấy cái gì: " Dạ con thấy bé gái bị lạm dụng, con thấy cave, con thấy thác loạn, con thấy rừng cây bị chặt, con thấy quan, con thấy tướng, con thấy bác sĩ tốt bị hai, con thấy y bác sĩ bị đuổi, con thấy thanh niên vùi mình trong game, con thấy cảm xúc, xung đột, con thấy vô số hành vi tham, hành vi giận, hành vi si, con thấy nước mắt, con thấy tàu chiến, lựu đạn, xe bọc thép, con thấy vệ sĩ, con thấy thầy gạ tình trò, con thấy hiếp dâm, con thấy giao gà, con thấy gái chết đuối, con thấy canh bạc thâu đêm, con thấy đánh vợ, con thấy chửi vợ vì dỗ mẹ vợ, con thấy khổng tử, con thấy chất độc, con thấy formosa, con thấy sinh viên có thể bán dâm không quá bốn lần, con thấy matuy đá, con thấy xe điên, con thấy biệt phủ, con thấy chổi đót, con thấy bé gaio gà, con thấy cát tường, con thấy chọc hút, nâng môi, căng mí, xăm trổ, con thấy họ kêu, con thấy gào, con thấy đóng kịch, con thấy tiểu đường, con thấy huyết áp, con thấy mất ngủ, con thấy dạ dày, đại tràng, táo bón, đường huyết, đột quỵ, stress, tiểu đường tuýp 1, tuýp 2. Con thấy vô số nhân duyên hình thành và tương tác tạo nên các thứ này.  Và con cũng thấy: vạn sự vì duyên sinh, cũng vì duyên mà diệt, nên các quả này cũng có thể là nhân cho thứ khác, và ta có thể điều chỉnh, tác động được.

Giáo dục không thấy trực tiếp chứ như ngành y: bệnh nhân chết, đuổi đánh nhau trong viện, bác sĩ tốt có thể bị đi tù!

Giáo dục là gốc!

Hãy cho con được đau

Hãy cho con được làm

Hãy cho con được chơi

Vui là được.

Thư thái, nhẹ nhàng, không mất sức. Mượn lực từ xung quanh.

Cắt tv, dth, tăng kết nối với thiên nhiên, xã hội, tăng đi chơi, ra ngoài,  tương tác. Cái đó cung cấp nguyên liệu cho con học kỹ năng, đừng sợ mệt, đừng sợ bẩn.

Cần dạy con học nhanh mọi thứ: sinh động, ghép nối, huy động các giác quan, hài hước, ấn tượng mạnh, con tham gia và vui (tiếng anh thiếu nhi tây dạy cũng vậy)

Với trẻ, Khi nào ta hiểu: chơi là học, nghịch, hỏi, tò mò là học, bẩn là học; ngồi im là bệnh hay có vấn đề? Cần Yêu Con Đúng Cách

Khi bố mẹ hiểu với con trẻ, với trẻ sơ sinh

1. Học là chơi, chơi là học

2. Nghịch là học, học cần vui như nghịch

3. Nghịch, học, chơi, tò mò là bản năng thiên bẩm của trẻ nên cần khuyến khích, tạo điều kiện cho con vui chơi, vui nghịch vì đó là những thứ kích thích các giác quan của con: cảm giác ở bàn tay, bàn chân, sự vô hình của nước, đất, độ ẩm, ngộ nghĩnh của côn trùng, của cá, của nước của đất, của cát. Khi xem video trên mạng những trò chơi đó chúng đã ham, thì chúng sẽ đắm chìm trong trò đó, học vô số thông tin trong vài tiếng chơi đó. Đó là sự học.

4. Cần nữa là vui, giới hạn cho sự an toàn. Không thiệt hại nhiều về kinh tế, không đứt tay chân, không làm hỏng đồ gì quá đắt, sao ta lại phản ứng gay gắt, quát với cấm.

5. Một lúc chơi với đất cát, cây cỏ, nước: chỉ tốn vài ngàn, chỉ mất ít xà phòng, hãy quan sát xem, con rất chăm chú, con học đó, có vô số phân tích và lập luận trong đầu con đó, đó là sự học đích thực.

6. Trường mầm non thực nghiệm chả có gì đặc biệt ngoài việc cho trẻ chơi tự nhiên được khám phá nhiều hơn. ĐẮT

VÀ CÂU TRẢ LỜI CHO PHỔ TỰ KỶ: HÀM 4 BIẾN VÀ NHỮNG CHÌA KHÓA HIỆU QUẢ TRONG CAN THIỆP

Tình yêu vô điều kiện - sự kết nối với xã hội và thiên nhiên - thách thức và khó khăn cần thiết - kỹ năng hay năng lực làm chủ cuộc sống.

• Ngẫm từ sự khác nhau về giới tính: bé trai gấp 4 lần bé gái

• Ngẫm từ các hành vi và cơ chế của hành vi: phản xạ có điều kiện

• Ngẫm từ sự khác nhau về vùng miền: thành phố cao hơn ở quê rất nhiều

• Ngẫm từ sự đa dạng của vấn đề, đa dạng đến mức người ta gọi là Phổ ( trải

rộng như cầu vồng)

• Ngẫm từ nguyên tắc và hệ giá trị đã được học: trong phật giáo và tôn giáo, triết

học, đạo đức, tâm lý, đắc nhân tâm: làm đúng thì được việc và tất cả cùng vui.

Và làm ngược lại sẽ phải gánh chịu hay là chịu khổ thì bố khổ như thế nào, mẹ

gánh gì, ông bà và anh chị em gánh gì… đó là những người có thể tự cảm thấy thì đứa trẻ gánh gấp bội. 

1. Teaching of Lao Tzu - How we can know where is the source of our problems and diseases, especially mental illness
2. Lý giải nguyên nhân và gợi ý liên quan Học Kém, Kém Tập Trung, Tự Kỷ, Tăng Động, Chậm Nói và Quấy Phá ở trẻ và các vấn đề: mất ngủ, suy nhược, đau và các bệnh mãn tính ở người lớn
3. Kỹ năng giải quyết vấn đề: ta đang học gốc hay học ngọn? Góc nhìn mới
4. Đạo Tự Nhiên, Đại Đạo, đấng sáng tạo, đức hạnh hay Đạo Đức Kinh của Lão Tử phần I chương 1 đến 61 

Bài thuốc tản mạn của một thiên tài

Nguồn fa Dung Tran 

LỜI THIÊNG của Khalil Gibran

Sẽ tới một kỷ nguyên khi con người không nhận họ với chúng ta, cũng như chúng ta không nhận họ với loài khỉ. 

Nếu thưởng phạt là mục đích của tôn giáo, nếu ái quốc phụng sự cho tư lợi, và nếu giáo dục là phương tiện để tiến thân, thì tôi xin được làm một kẻ vô tín ngưỡng, một người vô tổ quốc, một đứa thất học ngu si.

Có những tâm hồn giống như bọt biển. Bạn chẳng vắt lấy được gì nơi chúng ngoài những thứ chúng đã hút được nơi bạn.

Nếu có hai người giống nhau, trái đất này không đủ chỗ dung nạp họ.

Kẻ giáng hoạ cho dân tộc là kẻ không bao giờ gieo một hạt giống, đặt một viên gạch, dệt một tấm áo, nhưng là kẻ chọn khoa chính trị làm nghề mình.

Người ta thường nói im lặng là ưng thuận, nhưng tôi cho bạn hay: im lặng là khước từ, là nổi loạn, là khinh khi. 

Khi trang điểm, ta vô tình thú nhận vẻ xấu xí của mình.

Đây lịch sử con người: sinh phối tử, sinh phối tử, rồi sinh phối tử. Nhưng một người điên xuất hiện. Hắn có những tư tưởng kỳ quái. Hắn mơ về một thế giới khác có những con người văn minh hơn nhìn thấy qua giấc mơ của họ, những chuyện còn hơn là sinh ,phối, tử.

Hãy nghe người đàn bà khi nàng nhìn bạn! Đừng nghe người đàn bà khi nàng nói với bạn!

Có những kẻ tìm khoái lạc trong đau khổ; và có những người chỉ thanh tẩy mình được bằng đồ nhơ.

Đời hôn ta lên đôi má

Từ sáng tới chiều,

Đời cười ta xuẩn động

Từ chiều tới sáng.

Nếu bạn muốn ngắm thung lũng, hãy trèo lên đỉnh núi; nếu bạn muốn ngắm đỉnh núi, hãy vươn lên mây trời, nhưng nếu bạn muốn tìm hiểu mây trời, hãy nhắm mắt lại và suy tư.

Hãy cứu tôi khỏi miệng lưỡi nọc độc hay nói thật. Hãy cứu tôi khỏi người đức hạnh thiếu thiện ý; và hãy cứu tôi khỏi người tìm tự trọng bằng cách bôi xấu kẻ khác. 

Lo sợ hình phạt địa ngục là chính địa ngục đấy, khao khát phần thưởng Thiên Đường là chính thiên đường vậy.

Chân lý là con đẻ của cảm hứng; phân tách, bàn luận đưa con người đi xa chân lý.

Chúng ta có thể thay đổi theo thời tiết nhưng thời tiết không thay đổi được chúng ta. 

Ta không được quên rằng còn có những con người ở hang. Hang đây là chính lòng ta vậy.

Đứa trẻ vô thừa nhận là một hài nhi được thụ thai bằng tình yêu và niềm tin tưởng nhưng bị sinh ra trong âu lo và thù hận. Người mẹ bọc con bằng trái tim đang hấp hối, đặt con nơi cổng cô nhi viện, rồi bỏ đi, mặt cúi gầm, u hoài nằng chĩu đôi vai. Và để hoàn thành vở bi kịch, tôi và bạn đã phỉ báng bà: “Nhục nhã thay! Nhục nhã thay”.

Có những kẻ ngờ là tôi nháy họ khi tôi nhắm mắt lại để khỏi phải nhìn thấy họ.

Sống bằng tâm hồn là nô lệ, nếu tâm hồn chưa trở nên thành phần của thể xác. 

Xin cho tôi xa kẻ nói câu:”Ta là ngọn đuốc soi đường cho dân chúng”, hãy để tôi tới gần người biết tìm đường đi dưới ánh sáng của dân chúng.

Tôi khám phá ra bí mật của đại dương khi suy niệm về một giọt sương mai.

.........................

Tôi tìm đâu ra một người sống bằng lý trí, không bị tập quán và bản năng chi phối?

Nếu bạn nghèo, xin đừng làm quen với những kẻ chỉ biết đo giá trị con người bằng tiền bạc!

Hai báu vật chính của đời là sắc đẹp và chân lý. Tôi đã tìm thấy sắc đẹp trong một trái tim đang yêu, và tôi đã tìm thấy chân lý trong một bàn tay lao động.

Tôi muốn làm kẻ mơ mộng giữa lũ nghèo hèn nhất ôm nhiều mộng mơ, hơn làm vua trong đám người không thiết mộng, cũng chẳng cầu mơ.

Người ta nói đến nạn dịch bằng một giọng run sợ, nhưng người ta nhắc đến những tên phá hoại như A-lịch-sơn, Nã-phá luân bằng niềm kính phục.

Thấy họ ăn uống, tôi biết họ là hạng người nào.

Tôi phải nói sao về kẻ tát tôi khi tôi hôn mặt nó, và kẻ hôn chân tôi lúc tôi tát nó?

Nặng nhọc thay cuộc sống của kẻ đòi hỏi tình yêu, nhưng chỉ nhận được dục vọng.

Lý chứng của tôi thuyết phục kẻ ngu dốt, lý chứng của người khôn thông thuyết phục tôi. Nhưng với đứa lý luận ngang bướng, tôi không thuyết phục nổi nó, nó cũng không thuyết phục nổi tôi.

Tình cảm là trái tim đương độ thanh xuân, tư tưởng là trái tim đúng kỳ sung mãn, hùng biện là trái tim đến thời già cỗi.

Điều một người tiết lộ khác với điều họ che đậy, như mưa rơi trên đồng nội khác với mây vờn trên đỉnh núi.

Đau khổ đi theo tình yêu, phát minh và trách nhiệm là thứ đau khổ đem lại thích thú.

Làm sao nghe nổi tiếng véo von nơi đồng nội, khi hai ta còn vang dội tiếng náo động chốn phồn hoa?

Kẻ dùng lời tán tụng hoa mỹ che đậy ẩn ý, có khác chi người đàn bà lấy phấn son che lấp tuổi già?

Tôi lang thang trên miền đất hoang vu thì bị bắt làm nô lệ. Sau đó tôi được thả để trở thành một thường dân, một thương gia, một học giả, một mục sư, một vương quân, một bạo chúa. Bị truất phế, tôi trở thành một kẻ gây rối, một đứa du đãng, một thằng bịp bợm, một tay giang hồ, rồi một tên nô lệ lạc lõng giữa cõi hoang vu của hồn tôi.

Bướm vẫn nhởn nhơ trên đồng nội, sương còn long lanh trên ngọn cỏ, khi Kim Tự Tháp Ai Cập đã san bằng và toà nhà chọc trời Nữu ước không còn nữa.

Cây viết là vương trượng, nhưng hiếm thay số Hoàng đế trong đám văn nhân.

Linh hồn là ngọn lửa thiêu đốt thân xác thành tro than.

Tình cảm héo úa là lúc siêu thăng miền trí tuệ.

Tôi sẽ quẳng đồ châu báu cho bầy heo tranh ăn để chúng nuốt không trôi mà chết vì bội thực.

Nếu hiện hữu không hơn phi hữu thì đã chẳng có hữu thể.

Miệng ngậm đồ nhơ mà ca hát sao được?

Con người của bạn mang hai bản ngã: một bản ngã tưởng mình hiểu mình và một bản ngã tưởng người khác hiểu mình.

Khoa học và tôn giáo hoàn toàn hoà hợp. Nhưng khoa học và đức tin hoàn toàn xung khắc.

Muốn hiểu tâm hồn một người, đừng nhìn vào những điều hắn đạt được, hãy xét đến những điều hắn muốn làm.

Buôn bán là cướp giật nếu không phải là một cuộc trả giá.

Chúng ta đều là chiến sỹ trên bãi chiến cuộc đời. Nhưng có kẻ chỉ huy, người tuân lệnh.

Khi tôi suy niệm về Đức Ky Tô, hai hình ảnh luôn luôn xuất hiện: hoặc là một hài nhi từ trong máng cỏ ngước nhìn khuôn mặt thánh mẫu Maria lần đầu tiên; hoặc là một thanh niên từ trên cây thập giá cúi nhìn khuôn mặt thánh mẫu Maria lần cuối cùng.

Tôi sẽ trở thành một nhà hiền triết khi biết được lý do sự ngu xuẩn của tôi.

Cuộc sống nặng nhọc thay cho kẻ muốn chết nhưng phải sống mãi cho những mình yêu!

Ai nhìn những hình ảnh nhỏ và gần, khó thấy những hình ảnh lớn và xa.

Tôi ngượng ngùng trước những lời tán tụng, nhưng người tán tụng cứ bô bô khiến tôi trơ trẽn trước toàn thể thế giới.

Ai trong chúng ta lắng nghe nhạc ru của dòng suối đang khi giông bão gào thét?

Có người nghe bằng tai, có người nghe bằng bao tử, có người nghe bằng túi đựng, và có những người chằng nghe gì cả.

Bức tường ngăn cách người khôn với kẻ ngu, còn mong manh hơn tơ nhện.

Bản chất của mọi vật hữu hình cũng như vô hình là linh thiêng. Đi vào thành phố vô hình, thể xác tôi bị vây lút bởi tâm linh tôi. Ai đòi phân cách thể xác với tinh thần hoặc tinh thần với thể xác, kẻ ấy đưa lòng mình xa rời chân lý. Hoa và Hương cùng là một. Người đui mù là kẻ chối bỏ màu sắc và hình ảnh của hoa khi quả quyết hoa chỉ là hương lan toả trong cõi thinh không. Họ cũng giống như ngững kẻ thiếu khứu giác chỉ thấy muôn hoa là hình thể, là màu sắc vắng hương thơm.

Mọi vật trong vũ trụ hiện hữu nơi bạn. Mọi vật nơi bạn hiện hữu trong vũ trụ. Bạn không ngừng tiếp xúc với những vật gần nhất. Hơn nữa, khoảng cách không đủ rộng để phân rẽ bạn khỏi những vật xa xôi. Từ vật thấp nhất đến vật cao nhất, từ vật nhỏ nhất đến vật lớn nhất, hết thảy đều bằng nhau trong con người bạn. Một nguyên tử bao hàm tất cả yết tố của trái đất. Một giọt nước chưa đứa đựng tất cả bí mật của đại dương. Mỗi vận chuyển của tâm linh cuốn theo tất cả vận chuyển của mọi luật sống.

Người cao thượng nhất là kẻ đỏ mặt khi được ta ca tụng và lặng thinh khi bị ta bôi xấu.

Nghèo đói nhất là một chứng bệnh qua mau. Giàu sang là một cơn đau kéo dài.

Kẻ nào thương hại người đàn bà là hạ nhục nàng. Kẻ nào gán cho người đàn bà những điều xấu xa của xã hội là áp chế nàng. Kẻ nào nghĩ người đàn bà tốt là vì mình, người đàn bà xấu là vì mình là mạo nhận trơ trẽn. Kẻ nào đón nhận người đàn bà như Thượng Đế đã tác thành là đối xử công bằng với nàng. 

Thơ là một làn chớp loé. Nó chỉ còn là một bố cục suông khi có sự sắp xếp giữa các tiếng.

Tình yêu say đắm là một nỗi thèm khát không bao giờ nguôi.

Nếu bạn muốn hiểu người đàn bà hãy ngắm miệng nàng khi nàng cười; nhưng nếu bạn muốn hiểu người đàn ông, hãy quan sát cặp mắt trắng bợt của hắn lúc hắn nổi giận.

Có người cho tôi một con chiên, tôi trả lại hắn một con lạc đà mẹ. Hắn cho tôi thêm hai con chiên, tôi trả lại hắn hai con lạc đà mẹ. Sau đó hắn đến thăm đàn chiên tôi và đếm được chín con lạc đà. Bây giờ hắn trả lại tôi chín con chiên.

Kẻ hữu dụng nhất trong đám quần chúng, ấy chính là kẻ sống xa quần chúng.

Nền thịnh vượng đạt được do hai công việc: khai thác đất đai và phân phối địa sản.

Người tân canh nào cũng là một nhà cải cách. Nếu họ đúng, họ hướng đạo quần chúng đi đúng đường. Nếu họ sai, thuyết cuồng tín họ khơi dậy nơi quần chúng, càng khuyến khích quần chúng theo đúng đường mình đi.

Câu nói phải ăn sâu vào tập quán mới khỏi thành vô nghĩa.

Ai diện bộ đồ đẹp nhất ngày đưa đám tang hàng xóm, sẽ ăn mặc rách rưới buổi hôn lễ con mình.

Nhân loại là thần tính bị phân chia ở bên ngoài, nhưng thống nhất ở bên trong.

Kahlil Gibran .

Bài viết liên quan:

1. HỌC, THỰC HÀNH VÀ ĐẠT ĐƯỢC LỢI ÍCH CỦA THIỀN CHỈ TRONG TRONG 5 PHÚT
2. Bàn về độ lớn của cái rốn vũ trụ - Độ lớn của bản ngã
3. Trả lời cho câu hỏi triết học - Answer for philosophical question
4. Religions of kindness: River, pond, sea, the lake is the different names but contain one thing: water, so do the religions.
5. HỌC CÁCH YÊU - YÊU ĐÚNG CÁCH
6. Thư gửi phụ huynh Việt: nỗi niềm của các con và hạnh phúc gia đình